Đề cử của Trump làm dấy lên lo ngại về tính độc lập của Fed
TTXVN (Washington 10/9) – Theo tờ The Washington Post, Stephen Miran, ứng cử viên được Tổng thống Donald Trump ủng hộ cho vị trí thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đã từ chối cam kết từ chức nếu nhiệm kỳ của ông tại Fed kéo dài quá tháng 1/2026, làm dấy lên lo ngại từ các nghị sĩ đảng Dân chủ và những người theo dõi Fed về việc ngân hàng trung ương mất đi tính độc lập.
Trong câu trả lời bằng văn bản cho các câu hỏi của Ủy ban Ngân hàng Thượng viện, ông Miran cho biết sẽ nghỉ phép không lương khỏi vai trò Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế (CEA) của Trump trong khi phục vụ tại Fed. Nhưng ông không cam kết sẽ từ chức hẳn khỏi vị trí tại Nhà Trắng nếu ở lại Fed lâu hơn 4 tháng, khi nhiệm kỳ mà Trump đề cử ông để thay thế dự kiến kết thúc.
Kế hoạch của Miran nhằm giữ vai trò tại Nhà Trắng trong khi phục vụ tại Fed mâu thuẫn trực tiếp với những chỉ trích trước đây của chính ông về mối liên quan giữa ngân hàng trung ương và nhánh hành pháp. Trong một bài viết cho Viện Manhattan năm ngoái, ông lập luận rằng các thành viên hội đồng Fed nên được bảo vệ hơn nữa khỏi ảnh hưởng chính trị và kêu gọi cấm họ phục vụ trong nhánh hành pháp trong 4 năm sau khi kết thúc nhiệm kỳ tại Fed.
Khi được Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (đảng Dân chủ, bang Massachusetts) hỏi về ý tưởng đó, Miran viết rằng ông sẽ “tuân thủ tất cả các hạn chế sau khi rời nhiệm hiện đang áp dụng cho các thành viên hội đồng Fed.” Ủy ban Ngân hàng Thượng viện dự kiến sẽ bỏ phiếu về đề cử đối với ông Miran vào 10/9 và toàn Thượng viện có thể phê chuẩn cố vấn Nhà Trắng này sớm nhất là vào 12/9. Điều đó sẽ đảm bảo Miran có ghế trong hội đồng gồm 7 thành viên của Fed trước cuộc họp chính sách của ngân hàng trung ương vào tuần tới.
Nếu được phê chuẩn, Miran sẽ là thành viên hội đồng Fed đầu tiên trong nhiều năm qua duy trì mối quan hệ gần gũi như vậy với Nhà Trắng. Mặc dù nhiệm kỳ chính thức kết thúc vào cuối tháng 1/2026, nhưng ông có thể ở lại hội đồng Fed cho đến khi một người kế nhiệm được Thượng viện phê chuẩn. Trong các câu trả lời bằng văn bản cho câu hỏi của Warren, Miran cho biết ông sẽ không cam kết rời Fed vào cuối tháng 1/2026.
Những người chỉ trích cho rằng thỏa thuận này làm dấy lên câu hỏi về mối liên hệ chính trị của Fed, lưu ý rằng các tổng thống thích lãi suất thấp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Michael Strain, Giám đốc nghiên cứu chính sách kinh tế tại Viện Doanh nghiệp Mỹ theo khuynh hướng bảo thủ, cho rằng vai trò kép của Miran có thể làm xói mòn niềm tin của thị trường vào cam kết của Fed trong việc chống lạm phát.
“Để giữ lạm phát ở mức thấp và ổn định, các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần tin rằng Fed độc lập với ảnh hưởng chính trị,” Strain nói. “Việc một cố vấn cao cấp của tổng thống đồng thời phục vụ với tư cách là thống đốc Fed sẽ làm dấy lên lo ngại rằng tính độc lập của Fed đã bị suy yếu”.
Warren và các nghị sĩ Dân chủ khác đã nêu lo ngại về thỏa thuận này tại một phiên điều trần tuần trước.d Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen (đảng Dân chủ, bang Maryland) hỏi ông Miran liệu tổng thống có giữ ông làm Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế nếu các lá phiếu của ông tại Fed đi ngược lại mong muốn của Nhà Trắng hay không. Ông Miran cho biết "sẽ hành động độc lập dựa trên phân tích độc lập của riêng tôi về nền kinh tế và chính sách kinh tế”.
Mặc dù đảng Cộng hòa đã bày tỏ ủng hộ Fed tiếp tục hoạt động độc lập với Nhà Trắng, nhưng chưa có nghị sĩ Cộng hòa nào cho biết họ sẽ phản đối đề cử của Miran.
Theo truyền thống, các thống đốc Fed phục vụ nhiệm kỳ 14 năm, nhưng Miran được đề cử để lấp đầy một nhiệm kỳ chưa trọn do Adriana Kugler, một người được Biden bổ nhiệm, đột ngột rời khỏi ghế vào tháng trước mà không nêu lý do, khoảng 6 tháng trước khi nhiệm kỳ kết thúc.
Trump đã nói rõ rằng ông muốn một ngân hàng trung ương phản ứng nhanh hơn với chương trình nghị sự chính trị của mình, thúc ép cắt giảm mạnh lãi suất để giảm chi phí tài chính cho thâm hụt ngày càng phình to và cân nhắc những ứng viên được xem là trung thành với ông.
Tháng trước, Trump đã tìm cách sa thải một thống đốc Fed khác, Lisa Cook, với cáo buộc rằng bà phạm tội gian lận thế chấp. Bà cho rằng việc sa thải là bất hợp pháp và đang tìm cách ở lại hội đồng Fed trong khi vụ kiện được giải quyết./.
Ngọc Quang