Ứng phó của Chính phủ Ấn Độ trước sức ép thuế quan của Mỹ
Hà Nôi (TTXVN 13/8)
Ngày 6/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp thuế bổ sung 25% với hàng hóa Ấn Độ, nâng tổng mức thuế lên 50%, khiến nước này trở thành một trong những quốc gia chịu thuế cao nhất từ Mỹ. Trước diễn biến này, phóng viên TTXVN tại New Delhi đã phỏng vấn Giáo sư Reena Marwah, Đại học Delhi, Tổng Thư ký Hiệp hội học giả châu Á, về tác động tiềm tàng và biện pháp ứng phó của Ấn Độ.
Theo Giáo sư Reena Marwah, Chính phủ Ấn Độ tuyên bố chưa có kế hoạch áp dụng thuế trả đũa, thay vào đó kiên trì giải pháp ngoại giao và kỳ vọng vòng đàm phán giữa hai nước diễn ra vào ngày 25/8/2025 tại New Delhi sẽ giúp hạ nhiệt căng thẳng. Trong lúc này, các ngành xuất khẩu chủ lực như dược phẩm, dệt may, khoáng sản, dầu mỏ, đá quý và trang sức đang tăng tốc hoàn tất đơn hàng trước thời hạn nói trên.
Chính phủ Ấn Độ cho biết đã nhượng bộ nhiều về thuế quan với Mỹ, song kiên quyết bảo vệ ngành nông nghiệp và ngành sữa – nơi 60-70% nông dân là hộ kinh doanh nhỏ – bằng cách duy trì hàng rào thuế quan để tránh gây tổn hại. Các tranh chấp hiện có với Mỹ đang được giải quyết trong khuôn khổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Ấn Độ khẳng định tiếp tục tin tưởng vào hệ thống thương mại đa phương này và lựa chọn công cụ pháp lý thay vì hành động nóng vội, như một số quốc gia từng làm.
Giáo sư Reena Marwah nhận định, thuế quan mới của Mỹ sẽ tạo sức ép đáng kể lên tăng trưởng xuất khẩu và việc làm tại Ấn Độ. Các doanh nghiệp xuất khẩu và sản xuất của Ấn Độ, đặc biệt trong các lĩnh vực dệt may, dược phẩm, đá quý, trang sức, da thuộc và dầu khoáng, đang đứng trước nguy cơ thiệt hại lớn nếu Mỹ áp mức thuế bổ sung 50% từ ngày 28/8/2025. Mức tăng đầu tiên 25% có thể cầm cự, nhưng vòng áp thuế 25% thứ hai sẽ gây áp lực nghiêm trọng, đe dọa hàng triệu việc làm, nhất là ở các trung tâm sản xuất lớn như Surat, Jaipur và Punjab.
Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Ấn Độ sang Mỹ hiện đạt 8–9 tỷ USD/năm, trong khi tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này sang Mỹ năm ngoái là 135 tỷ USD, đóng góp đáng kể vào chiến lược tăng trưởng dựa vào xuất khẩu. Nếu thuế quan mới được áp dụng, dự báo tăng trưởng GDP của Ấn Độ có thể giảm từ mức kỳ vọng 6,5% xuống còn 6,2–6,3%. Dù lạm phát vẫn được duy trì ở mức 3,1% và Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (ngân hàng trung ương, RBI) đã hạ lãi suất 1 điểm phần trăm để cải thiện thanh khoản, cú sốc từ thuế quan Mỹ vẫn là rủi ro lớn cho nền kinh tế Nam Á trong cả ngắn hạn lẫn dài hạn.
Trước nguy cơ căng thẳng thương mại leo thang với Mỹ, Ấn Độ đang tăng tốc mở rộng các thị trường và liên minh kinh tế nhằm giảm phụ thuộc thương mại vào Mỹ. Trong 5 năm qua, Chính phủ Ấn Độ đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do và hợp tác kinh tế với Oman (Ô-man), Anh, Australia (Ốt-xtrây-li-a), Mauritius (Mô-ri-xơ) và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Vòng rà soát thứ 10 Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN–Ấn Độ (AITIGA) chính thức khởi động vào ngày 13/8, mở ra cơ hội thúc đẩy hợp tác dù hiện tại Ấn Độ vẫn thâm hụt thương mại với ASEAN. Bên cạnh đó, Ấn Độ tiếp tục tăng cường quan hệ với các đối tác châu Á như Philippines (Phi-líp-pin), Singapore (Xin-ga-po) và Việt Nam.
Theo Giáo sư Reena Marwah, Chính phủ Ấn Độ cũng đang xem xét cả khả năng gia nhập trở lại Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) sau khi rút lui năm 2019. Ngoài ra, chiến lược năng lượng cũng có thể được điều chỉnh: các doanh nghiệp nhà nước ngừng mua dầu Nga theo yêu cầu gián tiếp từ Mỹ, trong khi khu vực tư nhân vẫn nhập khẩu theo giá thị trường.
Trước các lệnh trừng phạt và hạn chế nhập khẩu năng lượng từ Iran, Venezuela (Vê-nê-xu-ê-la), Ấn Độ đang tìm kiếm nguồn cung mới từ Libya (Li-bi), Saudi Arabia (Arập Xê-út) và Iraq (I-rắc). Nhiều chuyên gia, trong đó có nhà kinh tế Jeffrey Sachs, cho rằng mức thuế cao của Mỹ với Ấn Độ gây tổn hại cho một mối quan hệ đối tác quan trọng. Với vị thế nền kinh tế lớn thứ tư thế giới, Ấn Độ kỳ vọng duy trì đà tăng trưởng bằng cách đa dạng hóa thị trường, củng cố liên minh kinh tế và giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.
Ngoài ra, Ấn Độ cũng cân nhắc biện pháp hỗ trợ xuất khẩu trước tác động của thuế quan Mỹ. Chính phủ khẳng định sẽ không cấp trợ cấp trực tiếp ở những lĩnh vực bị hạn chế, nhưng có thể áp dụng các biện pháp gián tiếp như giảm chi phí logistics, tạo điều kiện tiếp cận nguyên liệu thô hoặc cải thiện nguồn cung. Một số ưu đãi về thuế, đặc biệt là giảm thuế tiêu thụ và thuế nhập khẩu nguyên liệu phục vụ xuất khẩu, cũng đang được cân nhắc. Việc này được xem là cần thiết bởi nhiều doanh nghiệp xuất khẩu quy mô nhỏ khó có thể trụ vững trước mức thuế mới.
Dù dự trữ ngoại hối của Ấn Độ vẫn ở mức an toàn hơn 690 tỷ USD, song chính phủ thừa nhận tốc độ tăng trưởng sẽ bị ảnh hưởng. Do đó, các gói hỗ trợ linh hoạt và tập trung vào giảm chi phí sản xuất – thay vì trợ cấp trực tiếp – được xem là hướng đi khả thi để bảo vệ sức cạnh tranh của hàng xuất khẩu./.
Ngọc Thúy - Quang Trung (P/v TTXVN tại New Delhi)