Căng thẳng Israel – Iran: GCC thúc đẩy nỗ lực nhằm giảm leo thang căng thẳng
- Iran đưa ra cảnh báo cứng rắn đến các nước vùng Vịnh Hà Nội (TTXVN 20/6)-- Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông – Bắc Phi, Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) đang duy trì liên lạc thường xuyên và tích cực với tất cả các bên quốc tế liên quan như một phần của nỗ lực ngoại giao rộng lớn hơn nhằm thúc đẩy giảm leo thang căng thẳng giữa Israel và Iran.
Trả lời phỏng vấn báo Asharq Al-Awsat ngày 19/6, Tổng thư ký GCC Jasem Albudaiwi cho biết GCC coi sự leo thang quân sự giữa Iran và Israel là "mối đe dọa nghiêm trọng" đối với an ninh và sự ổn định của khu vực vùng Vịnh. Ông Albudaiwi nói thêm GCC tiếp tục nhấn mạnh "đối thoại và kiềm chế" vẫn là con đường hiệu quả nhất để bảo vệ an ninh và sự ổn định của khu vực. Giữa lúc cuộc đối đầu quân sự giữa Israel và Iran ngày càng leo thang nguy hiểm, ông Albudaiwi cảnh báo tình hình hiện này là "hết sức đáng lo ngại".
Ông Albudaiwi cho hay cuộc họp cấp bộ trưởng bất thường lần thứ 48 của GCC vào ngày 16/6 đã kết luận rằng các sự kiện đang diễn ra nhanh chóng có thể leo thang thành một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn.
GCC đang tăng cường áp lực ngoại giao, kêu gọi tất cả các bên quốc tế liên quan, bao gồm cả Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ), can thiệp và ngăn chặn xung đột leo thang thêm nữa. Trong tuyên bố chung được đưa ra sau cuộc họp bất thường nói trên, GCC kêu gọi các bên ngay lập tức hạ nhiệt và kiềm chế.
Tổng thư ký GCC cũng nhấn mạnh các nỗ lực ngoại giao hiện nay của khối, đồng thời lưu ý rằng các quốc gia vùng Vịnh đã hối thúc Mỹ gây sức ép buộc Israel chấp nhận lệnh ngừng bắn ngay lập tức. GCC cũng đang ủng hộ việc khôi phục các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Washington và Tehran, như một phần của sáng kiến phối hợp của vùng Vịnh và quốc tế nhằm kiềm chế cuộc khủng hoảng hiện nay. GCC đang tổ chức các cuộc đàm phán thường kỳ với LHQ, Mỹ và các quốc gia khác như một phần của chiến dịch ngoại giao nhằm xoa dịu căng thẳng giữa Iran và Israel.
Ông Albudaiwi giải thích hoạt động ngoại giao của GCC bao gồm các cuộc trao đổi thư từ chính thức, các cuộc đàm phán kín và các cuộc họp được tổ chức trong khuôn khổ quốc tế, nhằm khôi phục sự ổn định khu vực và giải quyết căng thẳng mà không cần dùng đến các giải pháp quân sự.
Ông nêu rõ: "Thông qua cách tiếp cận này, các quốc gia GCC đang theo đuổi một chiến lược ngoại giao toàn diện và cân bằng, tập trung vào trao đổi thông tin và phối hợp với các cường quốc quốc tế lớn cũng như các tổ chức toàn cầu". Song song với đó, mục tiêu rõ ràng của GCC là kiềm chế cuộc khủng hoảng và ngăn chặn nó bùng phát thành một cuộc đối đầu khu vực rộng lớn hơn.
* Trong diễn biến cùng ngày, Iran đã cảnh báo các quốc gia láng giềng ở Vịnh Persian về việc cho phép Mỹ sử dụng lãnh thổ của họ làm bệ phóng để tấn công Iran, sau khi có thông tin Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê chuẩn các kế hoạch cho một cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran nhưng chưa đưa ra quyết định cuối cùng để xem liệu Tehran có từ bỏ chương trình hạt nhân hay không.
Một số phương tiện truyền thông Arập ngày 19/6 đưa tin Iran đã truyền đạt thông điệp này thông qua Qatar tới tất cả các nước quanh Vịnh Persian, cảnh báo rằng họ có thể trở thành "mục tiêu hợp pháp" trong trường hợp Mỹ tấn công Iran từ lãnh thổ của họ. Hiện nay, Mỹ đặt một số căn cứ quân sự tại một số quốc gia vùng Vịnh, trong đó có Bahrain, Qatar, Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE), Jordan...
Trong những ngày gần đây, Tổng thống Trump đã nhiều lần cáo buộc Iran theo đuổi vũ khí hạt nhân và bày tỏ ý định sử dụng hành động quân sự trực tiếp chống lại Iran theo yêu cầu của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Các phương tiện truyền thông Mỹ đưa tin nhiều cố vấn của ông Trump kiên quyết phản đối bất kỳ cuộc phiêu lưu quân sự nào như vậy. Trong khi đó, Iran đã cảnh báo những hậu quả nếu Mỹ can thiệp trực tiếp vào cuộc xung đột đang diễn ra giữa Israel và Iran./.
Nguyễn Trường