Bảo vệ môi trường: Các chuyên gia Australia "hiến kế" giảm rác thải dệt may
Hà Nội (TTXVN 26/8)-- Theo phóng viên TTXVN tại Sydney, một nghiên cứu gần đây do các nhà khoa học tại Đại học Công nghệ Queensland (QUT) thực hiện cho thấy bước đi đầu tiên để Australia giảm hàng trăm tấn rác thải dệt may mỗi năm là hạn chế sản xuất và mua sắm quần áo quá mức.
Theo các chuyên gia, Australia là quốc gia tiêu thụ quần áo hàng đầu thế giới, với trung bình mỗi người dân mua 56 món đồ mới mỗi năm và khoảng 200.000 tấn quần áo cũ được đưa đến các bãi chôn lấp. Xu hướng "thời trang nhanh" ở nước này đang làm tăng lượng rác thải từ vải tổng hợp và gây ô nhiễm môi trường.
Giáo sư Rowena Maguire cho biết ngành may mặc không chỉ gây ra 2-8% lượng khí thải toàn cầu và ô nhiễm vi nhựa, mà còn liên quan đến các vấn đề lao động và xuất khẩu quần áo cũ sang các nước nghèo, tạo nên thảm họa môi trường và nhân quyền kéo dài.
Giáo sư Maguire cho rằng một số nước châu Âu đã áp dụng các biện pháp bắt buộc nhằm giảm tiêu thụ quần áo, điển hình như Pháp đánh thuế khoảng 16 AUD (tương đương 10,38 USD) đối với các sản phẩm của các thương hiệu "thời trang siêu nhanh" như Temu và Shein. Trong khi đó, Australia vẫn chưa có chính sách quốc gia cụ thể nào về dệt may. Nước này mới chỉ đang bắt đầu một chương trình tự nguyện để chuẩn bị cho các quy định bắt buộc trong tương lai.
Giáo sư Amanda Kennedy, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết chương trình tự nguyện "Seamless" (“Liền mạch”) ở Australia hiện thu hút 60 thương hiệu và nhà bán lẻ tham gia. Chương trình thu phí 4 cent Australia trên mỗi sản phẩm mới để gây quỹ 36 triệu AUD mỗi năm nhằm hỗ trợ phát triển các sản phẩm bền vững và tái chế. Tuy nhiên, các nhãn hiệu "thời trang siêu nhanh" như Temu và Shein không tham gia chương trình này, khiến các thương hiệu khác đang phải gánh vác chi phí. Sự thiếu hợp tác này có thể dẫn đến việc áp dụng các quy định bắt buộc trong tương lai.
Nghiên cứu cũng cho thấy các công ty và nhà bán lẻ coi kinh tế tuần hoàn là giải pháp, nhưng mới chỉ tập trung vào xử lý rác thải chứ không thay đổi thói quen bán hàng khuyến khích tiêu thụ đại trà. Các công ty và các nhà bán lẻ cho rằng chính phủ cần đầu tư vào công nghệ tái chế.
Cũng theo nghiên cứu, các tổ chức từ thiện chỉ đang tập trung vào lợi ích xã hội của việc thu gom quần áo, chứ không đề cập đến việc xuất khẩu rác thải sang các nước nghèo.
Giáo sư Kennedy kết luận rằng việc chỉ tập trung vào xử lý rác thải sẽ bỏ qua các giải pháp phòng ngừa hiệu quả, chẳng hạn như thiết kế sản phẩm tốt hơn hoặc giảm sản xuất và tiêu thụ. Bà nhấn mạnh kinh tế tuần hoàn không chỉ đơn thuần là tái chế. Đây là sự thay đổi cơ bản trong cách nhìn nhận về rác thải, chuyển từ việc quản lý chất thải sang bảo tồn tài nguyên và định giá lại vật liệu, sản phẩm./.
Lê Đạt