Tổng thống Mỹ nêu lập trường đàm phán với Nga
- Lãnh đạo Ukraine , Pháp nhất trí gặp nhau sau hội nghị Hà Nội (TTXVN 15/8)-- Ngày 15/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông sẽ không đàm phán thay Ukraine trong cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska và sẽ để Kiev tự quyết định có tham gia thỏa thuận trao đổi lãnh thổ với Moskva hay không.
Trả lời các phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một tới Alaska, Tổng thống Trump cho biết mục tiêu của ông là thúc đẩy Nga và Ukraine khởi động đàm phán. Ông Trump nhấn mạnh vấn đề trao đổi lãnh thổ sẽ được bàn đến và Ukraine sẽ tự ra quyết định. Ông cũng bày tỏ tin tưởng rằng Kiev "sẽ đưa ra quyết định đúng đắn".
Tuyên bố của Tổng thống Trump được cho là nhằm trấn an Ukraine, vốn đang lo ngại rằng các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga có thể gây bất lợi cho Kiev.
Chia sẻ với báo giới, ông Trump cũng cho biết ông hy vọng cuộc gặp với Tổng thống Putin sẽ mang lại kết quả. Nhà lãnh đạo Mỹ cho rằng việc ông Putin đưa các giám đốc điều hành doanh nghiệp Nga tới Alaska là một dấu hiệu tốt, nhưng lưu ý "sẽ không có thỏa thuận nào được ký kết cho đến khi xung đột được giải quyết".
Tổng thống Trump đã rời Washington trên chuyên cơ Không lực Một tới Alaska để gặp Tổng thống Putin, thảo luận về khả năng đạt thỏa thuận ngừng bắn tại Ukraine. Theo kế hoạch đã được hai bên thống nhất, cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin sẽ bắt đầu vào lúc 11h30 ngày 15/8 (theo giờ địa phương, tức 2h30 ngày 16/8 theo giờ Việt Nam) tại Alaska. Đây sẽ là cuộc hội đàm trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ kể từ tháng 6/2021, thời điểm ông Putin gặp người đồng cấp Mỹ khi đó là ông Joe Biden tại Geneva (Thụy Sĩ).
Hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ sẽ hội đàm riêng trước khi tham dự cuộc gặp có sự tham gia của phái đoàn hai nước. Theo trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov, ngoài nội dung chính là nỗ lực giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine, hai bên sẽ đề cập đến các vấn đề rộng lớn hơn liên quan đến bảo đảm hòa bình và an ninh, cũng như các vấn đề cấp thiết trong khu vực và quốc tế. Ngoài ra, Tổng thống Putin và Tổng thống Trump dự kiến còn trao đổi quan điểm về việc phát triển hơn nữa hợp tác song phương, bao gồm cả trong lĩnh vực thương mại và kinh tế. Sau khi kết thúc tất cả các cuộc gặp, ông Putin và ông Trump sẽ tiến hành họp báo chung về kết quả đàm phán.
Trước thềm hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 15/8 tuyên bố hội nghị cần hướng tới "nền hòa bình công bằng" và mở ra các cuộc đối thoại ba bên giữa lãnh đạo Ukraine, Nga và Mỹ. Trên kênh Telegram, ông Zelensky khẳng định "đã đến lúc chấm dứt xung đột", đồng thời kêu gọi Nga thực hiện "những bước đi cần thiết".
Cùng ngày, Điện Élysée thông báo Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Zelensky đã nhất trí sẽ gặp nhau sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Nga tại Alaska. Hiện thời gian và địa điểm cụ thể chưa được công bố. Trước đó, ngày 13/8, ông Zelensky bất ngờ tới Đức, gặp Thủ tướng Friedrich Merz và tham dự hội nghị trực tuyến của “liên minh tự nguyện”. Ngày 14/8, ông tới London gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer.
Tổng thống Macron đã 2 lần điện đàm với người đồng cấp Zelensky trong tuần trước, sau khi kế hoạch cuộc gặp giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Trump được công bố.
Trong khi đó, từ London, Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey cho biết các binh sĩ nước này hiện đã sẵn sàng để triển khai tại Ukraine nếu một lệnh ngừng bắn được đảm bảo sau cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nga.
Theo phóng viên TTXVN tại London, trong một tuyên bố, ông Healey cho biết “liên minh tự nguyện” đã sẵn sàng hành động ngay trong ngày đầu tiên của lệnh ngừng bắn để góp phần đảm bảo hòa bình ở Ukraine. Trong bối cảnh lệnh ngừng bắn được thực thi, Anh sẵn sàng đưa quân đội đến Ukraine.
Anh và Pháp đã thành lập “liên minh tự nguyện” một phần để đáp lại những lo ngại hồi đầu năm nay rằng Mỹ đang chuẩn bị rút viện trợ và hỗ trợ quân sự cho Kiev, đồng thời chứng tỏ rằng các cường quốc châu Âu đã sẵn sàng tăng cường nếu một thỏa thuận hòa bình có thể được đảm bảo. Tháng trước, một trụ sở chung cho “liên minh tự nguyện” đã được thành lập tại Paris. Mặc dù nhận được sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo châu Âu khác, liên minh này đã vấp phải sự hoài nghi từ Đức và các nước khác, bao gồm cả việc ngần ngại bố trí lực lượng quân sự của các nước Tây Âu ở quá gần tiền tuyến với Nga ngay cả trong trường hợp đạt được thỏa thuận hòa bình./.
Phan An - Hữu Tiến