Houthi tấn công Israel bằng bom chùm: Mồi lửa kích hoạt "thùng thuốc súng" Trung Đông
TTXVN(Tel Aviv 26/8)
Theo báo “Jerusalem Post”, việc phiến quân Houthi ở Yemen sử dụng bom chùm trong cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo nhằm vào khu vực miền Trung Israel hôm 22/8 vừa qua đánh dấu bước leo thang nghiêm trọng và đầy lo ngại trong cuộc xung đột khu vực, đồng thời phản ánh sự phát triển đáng kể trong năng lực tác chiến của lực lượng này.
Đây không đơn thuần là sự thay đổi mang tính chiến thuật - mà là một tín hiệu chiến lược, tác động đến khả năng răn đe khu vực, cấu trúc phòng không và cán cân đối đầu giữa Iran với các đối thủ trong khu vực.
Việc sử dụng đầu đạn chùm trong tên lửa đạn đạo cho thấy Houthi đang từ bỏ phương thức tấn công truyền thống bằng đầu đạn đơn hoặc thiết bị bay không người lái bầy đàn (drone swarm) trước đây, để chuyển sang loại vũ khí có sức hủy diệt và gây nhiễu cao hơn.
Bom chùm được thiết kế để phủ rộng khu vực mục tiêu, gây sát thương lên cả hạ tầng dân sự và sinh mạng con người. Khi kết hợp với tên lửa đạn đạo, phạm vi đe dọa của loại vũ khí này tăng lên đáng kể, khiến việc đánh chặn trở nên khó khăn và công tác khắc phục hậu quả sau đó cũng phức tạp hơn nhiều.
Không giống như đầu đạn thông thường, bom chùm phân tán thành hàng chục, thậm chí hàng trăm bom con khi đang bay, ở độ cao khiến các hệ thống phòng không như Arrow hay David’s Sling của Israel - vốn được thiết kế để đánh chặn các vật thể nguyên khối  - trở nên kém hiệu quả.
Một trong những bom con từ vụ tấn công hôm 22/8 đã rơi xuống khu vực Ginaton, gây thiệt hại nhẹ - nhưng đủ để cho thấy sự nguy hiểm tiềm tàng nếu xảy ra trong môi trường đô thị đông dân cư.
Iran hiện sở hữu nhiều loại tên lửa đạn đạo, trong đó có Qadar và Khoramshahr - cả hai đều có thể mang bom chùm - và đã từng sử dụng trong Chiến tranh 12 ngày với Israel. Việc Iran chuyển giao công nghệ và vũ khí tiên tiến cho Houthi không còn là điều bí mật.
Việc Houthi tuyên bố tên lửa nhằm vào sân bay Ben Gurion - như cách họ thường đề cập khi nhắm vào miền Trung Israel - là một phần trong chiến dịch tâm lý rộng lớn hơn. Mục tiêu không chỉ là thể hiện năng lực tấn công và quyết tâm, mà còn nhằm “áp đặt phong tỏa” thông qua việc khiến các hãng hàng không quốc tế tránh bay đến Israel.
Quan trọng hơn, hành động này phản ánh rõ học thuyết chiến tranh ủy nhiệm của Iran. Tehran từ lâu đã sử dụng Yemen như một “bãi thử” cho các hệ thống vũ khí tiên tiến như tên lửa hành trình, bom bay tự sát, và giờ đây là tên lửa đạn đạo mang đầu đạn chùm. Dù đang phải hứng chịu tổn thất từ Chiến dịch Sư tử Trỗi dậy của Israel, Iran vẫn kiên định hỗ trợ lực lượng ủy nhiệm. Họ hiểu rõ rằng, để gây tổn hại cho Israel, phải xuyên thủng được hệ thống phòng không - và đây là một cách đang tỏ ra hiệu quả.
Hành động này của Houthi phù hợp với chiến lược tổng thể của Iran: tạo áp lực lên hệ thống phòng thủ của Israel từ nhiều mặt trận - Gaza, Liban, Syria, Iraq và Yemen. Việc Houthi được tích hợp vào “trục kháng chiến” này cho thấy mức độ phối hợp ngày càng cao.
Khả năng phóng tên lửa đạn đạo tầm xa mang bom chùm, với ý đồ chiến lược rõ ràng, đã đưa Houthi lên một tầm đe dọa mới, buộc Israel phải đánh giá lại chính sách răn đe và phản ứng quân sự.
Trong khi đó, phản ứng của Israel hôm 24/8 - tấn công vào hạ tầng dân sự, một căn cứ quân sự gần dinh tổng thống, hai nhà máy điện và một kho nhiên liệu - gợi nhớ đến cách Israel từng đối phó với kẻ thù trước ngày 7/10/2023. Giống như việc Israel từng để mặc các quả Qassam của Hamas rơi rải rác vào các cộng đồng ở biên giới Gaza từ năm 2001, lần này, sự phát triển nhanh chóng về vũ khí của một nhóm ủy nhiệm khác nên là hồi chuông cảnh tỉnh cho Israel - về những gì Hezbollah và các nhóm khác có thể đang chuẩn bị.
Việc tên lửa không bị đánh chặn trước khi phân tán bom chùm đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về giới hạn của mạng lưới phòng không nhiều tầng của Israel. Mặc dù rất tiên tiến, các hệ thống hiện tại không được tối ưu để đối phó với hiện tượng phân mảnh giữa không trung. Israel cần nhanh chóng nâng cấp công nghệ và điều chỉnh học thuyết tác chiến.
Ngoài ra, bom chùm còn tạo ra mối nguy lâu dài - các bom con chưa nổ gây đe dọa thường trực cho dân thường, cản trở công tác cứu hộ, và đòi hỏi các chiến dịch rà phá quy mô lớn. Từ góc độ chiến lược, điều này đòi hỏi phải xem xét lại các quy trình bảo vệ dân sự, chiến lược phòng thủ đô thị và các nỗ lực ngăn chặn nguồn cung cấp vũ khí cho Houthi.
Hồi tháng 6, một tên lửa Khoramshahr-4 của Iran đã giải phóng khoảng 80 bom chùm (tương đương một quả rocket Grad) - mặc dù không có thương vong, nhưng nhiều khu vực, bao gồm thành phố Or Yehuda và ít nhất 6 cộng đồng khác của Israel đã bị ảnh hưởng.
Việc Houthi sử dụng tên lửa đạn đạo mang bom chùm phản ánh sự giao thoa trong việc phổ biến công nghệ, gia tăng năng lực cho lực lượng ủy nhiệm và tham vọng chiến lược kéo dài của Iran. Yemen không còn là “mặt trận ngoài rìa” - mà là “bàn đạp chiến lược” cho Iran để tiếp tục khuấy động xung đột khu vực.
Israel cần nhận thức rằng, thách thức không chỉ là đánh chặn tên lửa tiếp theo - mà là đoán trước sự tiến hóa tiếp theo trong năng lực của đối phương, và đảm bảo rằng thế trận phòng thủ quốc gia luôn thích ứng, đa tầng và kiên cường./.