75 con chuột, 1.500 ruồi giấm tham gia thí nghiệm không gian kỷ lục của Nga
Hà Nội (TTXVN 21/8)-- Rạng sáng 21/8 (giờ Việt Nam), Nga đã phóng thành công vệ tinh sinh học Bion-M số 2 từ sân bay vũ trụ Baikonur bằng tên lửa Soyuz-2.1b. Vệ tinh mang theo 75 con chuột, khoảng 1.500 con ruồi giấm cùng nhiều mẫu sinh học khác như tế bào, thực vật, ngũ cốc, nấm, địa y và hạt giống.
Theo phóng viên TTXVN tại LB Nga, Bion-M số 2 sẽ bay trong không gian 30 ngày trước khi hạ cánh xuống vùng thảo nguyên Orenburg (Nga) vào ngày 19/9. Khác với Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) ở độ cao 400.000 m, vệ tinh này sẽ bay ở quỹ đạo đồng bộ Mặt Trời cao 800.000 m, nơi mức bức xạ cao gấp 10 lần so với ISS. Theo các nhà khoa học, 30 ngày trong quỹ đạo này tương đương với 3 năm sống trên ISS về mức độ tiếp xúc bức xạ.
Đây cũng là lần đầu tiên vệ tinh Bion-M bay theo quỹ đạo có độ nghiêng lớn ở độ cao 370.000-380.000 m, nơi mức độ bức xạ có thể cao hơn 30% so với quỹ đạo ISS.  Các nhà khoa học muốn kiểm tra tính an toàn sinh học trong môi trường vũ trụ khắc nghiệt và ví vệ tinh này như một phòng thí nghiệm y sinh học quy mô lớn. Người đứng đầu  Cơ quan Nghiên cứu vũ trụ Nga Roscosmos Dmitry Bakanov cho biết thí nghiệm là bước quan trọng nhằm đánh giá rủi ro y sinh học khi con người thực hiện các sứ mệnh dài ngày tới Mặt Trăng và Sao Hỏa.
Bức xạ trên quỹ đạo cực vẫn là một thách thức lớn trong ngành nghiên cứu không gian vì các tia thiên hà có thể gây tổn hại đến tế bào. Các nhà khoa học hy vọng sẽ tìm ra chất bảo vệ bức xạ để bảo vệ các phi hành gia trong tương lai.
Kết quả thử nghiệm dự kiến công bố cuối năm 2025, giúp xác định khả năng bảo vệ sức khỏe phi hành gia và trồng trọt trong môi trường không trọng lực. Nga dự kiến năm 2028 sẽ phóng Bion-M số 3, trang bị máy ly tâm tạo lực hấp dẫn nhân tạo – bước tiến mới cho các sứ mệnh không gian xa hơn./.
Tâm Hằng