Philippines thúc đẩy chiến lược mở rộng hải quân Mỹ ở châu Á
SCMP (Ngày 18/8)
Giới phân tích nhận định Philippines đang tái định vị xưởng đóng tàu Subic Bay lịch sử như một trụ cột của toàn bộ ngành công nghiệp quốc phòng nước này lẫn kế hoạch mở rộng hải quân của Washington, trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang và Manila tìm cách phục hồi kinh tế.
Phát biểu trước các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại Washington mới đây, Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Manuel Romualdez giới thiệu xưởng đóng tàu Agila Subic – từng là trung tâm nhộn nhịp của công ty con thuộc Hanjin Heavy Industries (Hàn Quốc), nay đã thuộc quyền quản lý mới – như một cơ sở phù hợp để hỗ trợ kế hoạch của Mỹ nhằm tăng cường sản xuất tàu chiến trong ba thập kỷ tới.
Ông Romualdez nói bên lề cuộc họp Hội đồng Kinh doanh Mỹ-ASEAN, tổ chức đại diện cho lợi ích thương mại của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á tại Mỹ: “Mỹ muốn phát triển ngành đóng tàu của họ. Ngành này đã bị đình trệ nhiều năm, nhiều thập kỷ, và giờ họ đang phục hồi”. Ông kêu gọi Mỹ tăng cường quan hệ công nghiệp quốc phòng với Philippines: “Sức mạnh kinh tế là nền tảng của sức mạnh chiến lược. Khi doanh nghiệp Mỹ đầu tư, đó không chỉ là lợi nhuận vốn, mà còn là lợi nhuận từ liên minh”. Manila và Washington cũng đang cân nhắc thiết lập các cơ sở sản xuất quốc phòng trên lãnh thổ Philippines, theo giới phân tích là bước quan trọng khôi phục thế tự lực về quốc phòng.
Theo các chuyên gia, việc hồi sinh Subic mang lại cho Mỹ lợi thế chiến lược trong bối cảnh Trung Quốc tăng tốc mở rộng hải quân. Cựu chuyên gia phân tích của Hải quân Philippines Vincent Kyle Parada nhận định: “Cả Washington và Bắc Kinh đều coi sức mạnh trên biển là chìa khóa trong cuộc đua giành ảnh hưởng toàn cầu. Đầu tư vào cơ sở nước ngoài như Subic giúp Mỹ bù đắp lợi thế công nghiệp rõ rệt của Trung Quốc”.
Giới quan sát nhấn mạnh Subic có thể trước mắt đảm nhiệm dịch vụ hậu cần, bảo dưỡng, tiếp tế và sản xuất linh kiện cho hải quân Mỹ, tạo hàng nghìn việc làm cho lao động Philippines, song cảnh báo tham nhũng có thể cản trở dòng vốn đầu tư.
Ngoài yếu tố kinh tế, Subic còn có giá trị chiến lược do nằm gần Bãi cạn Scarborough ở Biển Đông – nơi ngư dân Philippines thường bị phía Trung Quốc ngăn cản tiếp cận. Chuyên gia Chester Cabalza bình luận: “Philippines nay có công thức để tiến xa hơn về quân sự. Đây là cơ hội quyết định nếu đất nước không ưu tiên Hành lang kinh tế Luzon và triển khai luật thế trận quốc phòng”./.