Chính sách lãi suất của Mỹ: Fed giữa ngã ba đường
TTXVN (Bắc Kinh 30/7): Chuyên gia Tôn Trường Trung (Sun Changzhong), nghiên cứu viên Viện nghiên cứu vốn cổ phần tư nhân toàn cầu thuộc Đại học Thanh Hoa, mới đây đã có bài phân tích đăng trên trang mạng Thời báo Chứng khoán Trung Quốc, về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tổ chức cuộc họp chính sách tiền tệ thường kỳ vào ngày 29-30/7. Theo bài viết, những tín hiệu thị trường hiện cho thấy, khả năng cắt giảm lãi suất tại cuộc họp này gần bằng 0, và khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 9/2025 là dưới 60%.
Nguyên nhân chính được đưa ra là dữ liệu lạm phát của Mỹ trong tháng 6/2025 cho thấy hiệu ứng lạm phát của thuế quan đã xuất hiện. Fed vẫn cần quan sát tác động tiếp theo. Trong khi đó, tình hình việc làm và tăng trưởng kinh tế hiện tại của Mỹ nhìn chung là tốt, do đó không cần phải vội cắt giảm lãi suất.
Tuy nhiên, một loạt diễn biến gần đây cho thấy điều kiện kinh tế và tài chính của Mỹ, cũng như môi trường bên ngoài đang có những thay đổi mới, trọng tâm và cân bằng trong việc ra quyết định của Fed cũng sẽ thay đổi tương ứng. Tại cuộc họp trong tháng này, Fed có thể không nhất thiết sẽ hành động theo kỳ vọng của thị trường.
Tháng 6/2025, hai thành viên Hội đồng quản trị của Fed là ông Christopher Waller và bà Michelle Bowman đã bày tỏ sự ủng hộ đối với việc cắt giảm lãi suất vào tháng 7/2025. Tại phiên điều trần sau đó ở Quốc hội, Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell nói rằng ông “hoàn toàn cởi mở” với thực tế là thuế quan tác động đến giá bán lẻ thấp hơn dự kiến và sẽ ảnh hưởng đến chính sách của Fed. Ông cũng nhấn mạnh rằng thuế quan của Mỹ dự kiến sẽ có tác động đáng kể đến giá cả trong khoảng thời gian từ tháng 6-8/2025, và cho biết sẽ chờ đến khi tình hình rõ ràng hơn trước khi đưa ra quyết định. Các thành viên khác của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) cũng cho rằng thuế quan sẽ làm tăng lạm phát của Mỹ và lãi suất hiện tại nên tiếp tục được giữ nguyên, nhưng những diễn biến mới nhất cũng có thể khiến các quan chức Fed phải điều chỉnh suy nghĩ của mình.
Xét theo các thỏa thuận gần đây đạt được giữa Mỹ với Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU), mức thuế quan trong các thoả thuận này cao hơn nhiều so với trước nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Hiện tại, các doanh nghiệp Mỹ đã gánh chịu một phần đáng kể chi phí thuế quan. Trong bước tiếp theo, để bảo vệ thị phần, họ có thể tiếp tục gánh chịu chi phí và cố gắng không chuyển hoặc chuyển ít hơn cho người tiêu dùng. Một số doanh nghiệp đã hy sinh một phần lợi nhuận của họ vì điều này và sẽ tiếp tục hy sinh. Ở mức hiện tại, tác động của thuế quan đối với lạm phát của Mỹ có thể tăng lên nhưng không đáng kể. Khi thuế quan của Mỹ được xác định, sự bất ổn lớn nhất cản trở việc cắt giảm lãi suất của Fed sẽ giảm đi đáng kể.
Xét về lạm phát tại Mỹ, lạm phát hiện vẫn chưa tăng đáng kể. Dựa trên dữ liệu Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và Chỉ số giá sản xuất (PPI) của tháng 6/2025, Fed ước tính Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) trong tháng 6/2025 tăng 2,5% so với cùng kỳ năm trước, và PCE lõi tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước.
Trong một bài phát biểu mới đây, thành viên Hội đồng Fed, ông Waller đã trích dẫn nghiên cứu của các nhân viên Fed cho thấy mức lạm phát của Mỹ sau khi loại trừ tác động của thuế quan thực tế đã gần đạt mục tiêu 2% trong những tháng gần đây.
Xét về tình hình việc làm và tăng trưởng kinh tế tại Mỹ, những dấu hiệu suy yếu đang xuất hiện. Trong tháng 6/2025, Mỹ đã tạo thêm 147.000 việc làm trong lĩnh vực phi nông nghiệp, nhưng một nửa trong số đó đến từ chính quyền tiểu bang và địa phương, điều này rất khó điều chỉnh theo mùa. Khu vực tư nhân chỉ tạo thêm 74.000 việc làm, ít hơn đáng kể so với hai tháng trước đó. Tình hình việc làm trong khu vực tư nhân phản ánh rõ hơn động lực và xu hướng kinh tế. Xu hướng điều chỉnh dữ liệu trong những năm gần đây cho thấy dữ liệu việc làm của khu vực tư nhân Mỹ đang bị ước tính quá cao. Xét đến điều này, số lượng việc làm mới trong khu vực tư nhân trong tháng 6/2025 có thể gần bằng 0, cho thấy tăng trưởng việc làm của khu vực tư nhân Mỹ đang trì trệ. Có thể nói đây là một tín hiệu cảnh báo.
Xét theo dữ liệu về bán lẻ, doanh số bán nhà và PMI trong tháng 6/2025, tăng trưởng kinh tế Mỹ nhìn chung ổn định, chi tiêu tiêu dùng tiếp tục tăng, đặc biệt là ngành dịch vụ vẫn đang mở rộng, nhưng các ngành sản xuất và bất động sản nhạy cảm với lãi suất đang trong tình trạng suy giảm. Do ảnh hưởng của thuế quan, tăng trưởng thu nhập khả dụng thực tế của cá nhân tại Mỹ đang chậm lại, và chi tiêu tiêu dùng có thể yếu, cả hai đều cần được thúc đẩy bằng cách cắt giảm lãi suất.
Thị trường toàn cầu hiện nay nhìn chung đang lo ngại về tính độc lập của Fed. Kể từ mùa Xuân, chính quyền Tổng thống Trump đã nhiều lần gây sức ép buộc Fed cắt giảm lãi suất và thậm chí còn đe dọa sa thải Chủ tịch Powell. Trong trường hợp thế giới bên ngoài nhìn chung kỳ vọng rằng sẽ không có đợt cắt giảm lãi suất nào vào tháng 7/2025, việc cắt giảm lãi suất có thể được coi là sự đầu hàng [của Fed] trước sức ép của Nhà Trắng. Tuy nhiên, nếu Fed cố tình từ chối cắt giảm lãi suất khi cần thiết để thể hiện “tính độc lập”, điều này thực sự sẽ làm suy yếu tính độc lập của Fed. Tất nhiên, nếu hầu hết các thành viên FOMC thận trọng hơn về vấn đề này và cho rằng việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9/2025 là phù hợp hơn./.
Công Tuyên (TTXVN tại Bắc Kinh)