Những điểm chính của Hiệp định Thương mại Đối ứng Mỹ-Indonesia
Hà Nội (TTXVN 24/7)
Ngày 22/7 vừa qua, Nhà Trắng đã công bố Tuyên bố chung về Hiệp định Thương mại Đối ứng giữa Mỹ và Indonesia (In-đô-nê-xi-a) nhằm tăng cường quan hệ kinh tế song phương, qua đó tạo điều kiện cho các nhà xuất khẩu của cả hai nước tiếp cận thị trường của nhau ở mức độ chưa từng có. Hiệp định Thương mại Đối ứng sẽ kế thừa mối quan hệ kinh tế lâu dài giữa hai nước, trong đó có Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư Mỹ - Indonesia, được ký ngày 16/7/1996.
Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, nhà lãnh đạo Mỹ viết: "Tôi rất vinh dự được công bố Hiệp định Thương mại với Cộng hòa Indonesia, do Tổng thống đáng kính Prabowo Subianto đại diện. Chúng tôi đã nhất trí rằng Indonesia sẽ mở cửa thị trường cho các sản phẩm công nghiệp, công nghệ và nông sản của Mỹ, bằng cách xóa bỏ 99% hàng rào thuế quan. Mỹ sẽ bán các sản phẩm sản xuất tại Mỹ cho Indonesia với thuế suất bằng 0, trong khi Indonesia sẽ phải trả 19% cho tất cả các sản phẩm của họ khi nhập khẩu vào Mỹ".
Theo tuyên bố chung, các điều khoản chính của Hiệp định Thương mại Đối ứng giữa Mỹ và Indonesia sẽ bao gồm:
- Indonesia sẽ xóa bỏ khoảng 99% hàng rào thuế quan đối với toàn bộ các sản phẩm công nghiệp, thực phẩm và nông sản của Mỹ xuất khẩu sang Indonesia; Mỹ sẽ giảm mức thuế đối ứng xuống 19%, theo Sắc lệnh hành pháp số 14257 ban hành ngày 2/4/2025, đối với các hàng hóa có xuất xứ từ Indonesia; đồng thời có thể xác định một số mặt hàng không có sẵn trong tự nhiên hoặc không được sản xuất trong nước tại Mỹ để tiếp tục giảm mức thuế đối ứng đối với những mặt hàng đó.
- Mỹ và Indonesia sẽ đàm phán về quy tắc xuất xứ thuận lợi, đảm bảo rằng các lợi ích từ hiệp định chủ yếu dành cho hai nước.
- Hai bên sẽ phối hợp xử lý các hàng rào phi thuế quan của Indonesia ảnh hưởng đến thương mại và đầu tư song phương trong những lĩnh vực ưu tiên, bao gồm: miễn yêu cầu về tỷ lệ nội địa đối với hàng hóa và doanh nghiệp Mỹ; chấp nhận xe cơ giới đáp ứng tiêu chuẩn an toàn và khí thải của liên bang Mỹ; công nhận chứng nhận của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và giấy phép lưu hành trước đó đối với thiết bị y tế và dược phẩm; xóa bỏ một số yêu cầu về ghi nhãn; miễn một số quy định đối với hàng xuất khẩu của Mỹ như mỹ phẩm, thiết bị y tế và hàng hóa công nghiệp khác; xử lý các vấn đề tồn tại lâu dài về quyền sở hữu trí tuệ được nêu trong Báo cáo 301 đặc biệt của Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ (USTR); và giải quyết mối quan ngại của Mỹ về thủ tục đánh giá sự phù hợp. Indonesia sẽ nỗ lực xóa bỏ các rào cản đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ, bao gồm: xóa bỏ những hạn chế nhập khẩu hoặc yêu cầu giấy phép đối với hàng hóa tái chế hoặc linh kiện; loại bỏ yêu cầu kiểm tra trước khi giao hàng đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ; và áp dụng các thực tiễn quản lý tốt.
- Mỹ và Indonesia cũng cam kết xử lý và ngăn ngừa các rào cản đối với thực phẩm và nông sản Mỹ tại thị trường Indonesia, bao gồm: miễn áp dụng tất cả các cơ chế cấp phép nhập khẩu, bao gồm yêu cầu về cân đối hàng hóa; đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc ghi nhận chỉ dẫn địa lý; công nhận vĩnh viễn tư cách Thực phẩm tươi có nguồn gốc thực vật (FFPO) đối với toàn bộ sản phẩm thực vật phù hợp của Mỹ; và công nhận hệ thống kiểm soát của Mỹ, bao gồm danh sách toàn bộ cơ sở sản xuất thịt, gia cầm và sữa, cùng chứng nhận do cơ quan của Mỹ cấp.
- Indonesia cam kết xử lý các rào cản liên quan đến thương mại số, dịch vụ và đầu tư. Indonesia sẽ đảm bảo quyền chuyển dữ liệu cá nhân ra khỏi lãnh thổ của mình sang Mỹ; cam kết loại bỏ những dòng thuế hiện có trong biểu thuế đối với “sản phẩm vô hình” và đình chỉ các yêu cầu khai báo nhập khẩu liên quan; ủng hộ duy trì lệnh cấm áp thuế hải quan đối với truyền tải điện tử tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ngay lập tức và không điều kiện; thực thi hiệu quả Sáng kiến chung về Quy định Dịch vụ Nội địa, bao gồm việc nộp các Cam kết cụ thể sửa đổi để được WTO chứng nhận.
- Indonesia cam kết tham gia Diễn đàn toàn cầu về Năng lực sản xuất dư thừa ngành thép và thực hiện các biện pháp hiệu quả nhằm giải quyết tình trạng dư thừa toàn cầu trong lĩnh vực thép và tác động của nó.
- Indonesia cam kết bảo vệ các quyền lao động được quốc tế công nhận. Cụ thể, Indonesia sẽ: ban hành và thực thi lệnh cấm nhập khẩu hàng hóa sản xuất bằng lao động cưỡng bức hoặc lao động bắt buộc; sửa đổi luật lao động nhằm đảm bảo quyền tự do lập hội và thương lượng tập thể của người lao động được bảo vệ đầy đủ; và tăng cường thực thi luật lao động của mình.
- Indonesia cam kết duy trì mức độ bảo vệ môi trường cao và thực thi hiệu quả luật pháp môi trường, bao gồm: cải thiện quản trị ngành lâm nghiệp và chống buôn bán lâm sản khai thác trái phép; thúc đẩy nền kinh tế sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn; tham gia và thực hiện đầy đủ Hiệp định WTO về Trợ cấp nghề cá; và chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, cũng như buôn bán động vật hoang dã trái phép.
- Indonesia sẽ xóa bỏ các hạn chế xuất khẩu sang Mỹ đối với hàng hóa công nghiệp, bao gồm khoáng sản quan trọng.
- Mỹ và Indonesia cam kết tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh quốc gia nhằm nâng cao khả năng chống chịu và đổi mới của chuỗi cung ứng thông qua các hành động bổ trợ để xử lý những thực tiễn thương mại không công bằng từ các quốc gia khác, và thông qua hợp tác về kiểm soát xuất khẩu, an ninh đầu tư và ngăn chặn gian lận thuế.
- Ngoài ra, Mỹ và Indonesia ghi nhận một số hợp đồng thương mại sắp tới giữa doanh nghiệp hai nước, bao gồm: (i) Hợp đồng mua máy bay trị giá 3,2 tỷ USD; (ii) Hợp đồng mua nông sản (gồm đậu tương, bã đậu tương, lúa mì và bông), trị giá khoảng 4,5 tỷ USD; (iii) Hợp đồng mua các sản phẩm năng lượng (gồm khí hóa lỏng, dầu thô và xăng), trị giá 15 tỷ USD.
Trong những tuần tới, Mỹ và Indonesia sẽ đàm phán và hoàn tất Hiệp định Thương mại Đối ứng, chuẩn bị cho việc ký kết và tiến hành các thủ tục nội bộ trước khi hiệp định có hiệu lực.
Qua thăm dò ban đầu của Thương vụ Việt Nam tại Mỹ, hiện chưa rõ Indonesia sẽ gỡ bỏ các dòng thuế chiếm 99% tổng kim ngạch xuất khẩu của Mỹ hay xoá bỏ 99% các dòng thuế. Khả năng cao Indonesia vẫn chưa nhận được danh mục sản phẩm (product list) mà Mỹ ưu tiên nhập khẩu và dự kiến đưa thuế đối ứng về 0%. Trong khi đó, phía USTR cho biết hiện đang trong giai đoạn cuối lấy ý kiến các Bộ ngành liên quan để sớm hoàn thiện và gửi danh mục trên cho Việt Nam tiến tới sớm công bố./.
Đoàn Hùng (P/v TTXVN tại Washington)