Ấn Độ tăng mua dầu từ Nga lên mức kỷ lục
Hà Nội (TTXVN 16/8)
Trong tháng 8/2025, lượng dầu thô mà Ấn Độ nhập khẩu từ Nga đã tăng mạnh lên mức kỷ lục 2 triệu thùng mỗi ngày, so với mức 1,6 triệu thùng/ngày của tháng 7. Theo dữ liệu từ công ty phân tích thị trường năng lượng Kpler, dầu Nga hiện chiếm tới 38% trong tổng số 5,2 triệu thùng dầu thô mà Ấn Độ nhập khẩu mỗi ngày trong nửa đầu tháng. Sự gia tăng này diễn ra trong bối cảnh lượng dầu nhập từ Iraq (I-rắc) giảm xuống chỉ còn 730.000 thùng/ngày và từ Saudi Arabia (A-rập Xê-út) giảm còn 526.000 thùng/ngày – thấp hơn đáng kể so với tháng trước.
Việc Ấn Độ tiếp tục tăng nhập dầu từ Nga bất chấp áp lực từ Mỹ cho thấy các nhà máy lọc dầu trong nước vẫn đặt yếu tố kinh tế lên hàng đầu trong các quyết định mua hàng. Tổng thống Donald Trump mới đây đã áp thêm 25% thuế đối với hàng nhập khẩu từ Ấn Độ, nâng mức thuế tổng cộng lên 50% nhằm gây áp lực buộc New Delhi giảm phụ thuộc vào năng lượng từ Moskva. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng tác động của chính sách này sẽ chưa thể hiện rõ ngay lập tức, bởi phần lớn các lô hàng dầu thô tháng 8 đã được chốt từ tháng 6 và đầu tháng 7, trước khi chính sách mới được ban hành.
Theo ông Sumit Ritolia – chuyên gia phân tích cấp cao tại Kpler – việc nhập khẩu dầu từ Nga vẫn đang diễn ra “bình thường”, và mọi thay đổi lớn (nếu có) sẽ chỉ bắt đầu xuất hiện vào cuối tháng 9 hoặc đầu tháng 10. Hiện chưa có bất kỳ chỉ đạo nào từ Chính phủ Ấn Độ yêu cầu giảm hay tăng nhập khẩu từ Nga. Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Quốc doanh IOC, ông Arvinder Singh Sahney, cũng khẳng định rằng không có sức ép nào từ trong nước đối với việc mua dầu từ Nga. Dầu Nga hiện chiếm khoảng 22% lượng dầu thô được IOC chế biến trong quý II, và dự kiến tỷ trọng này sẽ không thay đổi trong tương lai gần.
Tuy nhiên, trong bối cảnh rủi ro địa chính trị leo thang, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đang bắt đầu tìm cách đa dạng hóa nguồn cung để phòng ngừa gián đoạn. Một số nhà nhập khẩu đã bày tỏ sự quan tâm lớn hơn đối với dầu thô từ Mỹ, Tây Phi và Mỹ Latinh – không phải để thay thế hoàn toàn dầu Nga, mà nhằm đảm bảo an ninh năng lượng dài hạn. Giám đốc Tài chính của Bharat Petroleum (BPCL), ông Vetsa Ramakrishna Gupta, cho biết công ty vẫn đặt mục tiêu duy trì tỷ lệ dầu Nga ở mức 30–35% cho phần còn lại của năm nhưng lưu ý rằng mức chiết khấu đã giảm xuống còn 1,5 USD/thùng trong tháng trước.
Trước khi xung đột tại Ukraine (U-crai-na) xảy ra vào năm 2022, dầu Nga chỉ chiếm chưa đầy 0,2% tổng lượng dầu thô nhập khẩu của Ấn Độ. Tuy nhiên, sau khi phương Tây áp đặt trừng phạt lên Moskva, New Delhi đã nhanh chóng tận dụng mức giá chiết khấu sâu từ Nga để giảm hóa đơn nhập khẩu năng lượng. Hiện tại, dù mức chiết khấu đã thu hẹp đáng kể – từ 40 USD xuống còn hơn 2 USD/thùng trong tháng này – Nga vẫn là nguồn cung hấp dẫn về chi phí cho các nhà máy lọc dầu Ấn Độ.
Giới phân tích nhận định rằng chưa có dấu hiệu cho thấy Ấn Độ sẽ sớm rời xa dầu mỏ của Nga. Cấu trúc nhập khẩu dầu thô của Ấn Độ vẫn cần 60–65% nguồn cung từ các nước ngoài Nga, nhưng dầu Nga vẫn đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo biên lợi nhuận và cân bằng chi phí vận hành. Cho đến khi có thay đổi chính sách rõ ràng hoặc biến động mạnh về kinh tế thương mại, các giao dịch mua dầu từ Nga dự kiến sẽ tiếp tục – như lời ông Sahney khẳng định: “Chúng tôi vẫn đang kinh doanh như thường lệ”./.
Tạ Quang Trung (P/v TTXVN tại New Delhi)