Biến đổi khí hậu định hình lại bản đồ du lịch châu Âu
Hà Nội (TTXVN 4/8)
Ngành du lịch châu Âu đang chịu tác động ngày càng rõ nét từ biến đổi khí hậu, với các hiện tượng thời tiết cực đoan như cháy rừng, lũ lụt và bão xuất hiện với tần suất ngày càng dày đặc. Nhiều điểm đến du lịch truyền thống đang đối mặt với rủi ro cao, buộc các nhà chức trách và doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch phải có giải pháp thích ứng phù hợp.
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, trong thời gian gần đây, các phương tiện truyền thông liên tục đưa tin về những diễn biến thời tiết bất thường tại nhiều quốc gia châu Âu. Tại Hy Lạp, các đám cháy rừng lan rộng đã buộc hàng nghìn du khách phải sơ tán khỏi các khu nghỉ dưỡng. Trong khi đó, miền Bắc Italy thường xuyên ghi nhận các trận bão lớn, gây thiệt hại và làm gián đoạn hoạt động du lịch. Những hiện tượng như vậy không còn mang tính đơn lẻ mà đang trở thành một xu hướng đáng lo ngại, đặt ra nhiều câu hỏi cho tương lai của ngành du lịch tại khu vực này.
Trước thực trạng trên, một nhóm các nhà khoa học do chuyên gia người Na Uy, Stefan Gössling dẫn đầu đã tiến hành nghiên cứu và công bố kết quả trên tạp chí khoa học Natural Hazards. Nhóm nghiên cứu đã xây dựng một chỉ số rủi ro du lịch (TEI), kết hợp giữa mức độ phụ thuộc kinh tế vào ngành du lịch và tần suất xuất hiện các hiện tượng thời tiết cực đoan tại từng khu vực.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, khu vực dễ bị ảnh hưởng bởi bão nhất nằm tại miền Bắc Italy (I-ta-li-a), dọc theo dãy Alps phía Nam và dãy núi Dinaric (kéo dài từ Croatia tới Albania). Các trận mưa lớn và kéo dài chủ yếu xuất hiện tại những vịnh hẹp ở Na Uy và khu vực phía Nam dãy Dinaric. Về nguy cơ cháy rừng, bán đảo Iberia, bao gồm Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, được xếp vào nhóm có rủi ro cao nhất, với trung bình từ 200 ngày đến 250 ngày mỗi năm có nguy cơ xảy ra cháy. Các quốc gia vùng Địa Trung Hải như Italy và Hy Lạp cũng nằm trong danh sách những điểm đến có nguy cơ tương tự.
Dựa trên chỉ số TEI, các chuyên gia đã xác định vùng Nam biển Aegean (Hy Lạp), bao gồm khu vực giữa Athens và đảo Crete, là một trong những địa điểm dễ bị tổn thương nhất, do cùng lúc đối mặt với ba mối nguy: cháy rừng, mưa lớn và bão. Ngoài ra, quần đảo Balearic (Tây Ban Nha), đảo Crete (Hy Lạp) và khu vực Algarve (Bồ Đào Nha) cũng được đánh giá là những khu vực có rủi ro cao, do mật độ khách du lịch lớn kết hợp với điều kiện thời tiết cực đoan.
Đánh giá về nghiên cứu này, Giáo sư Susanne Becken thuộc Đại học Griffith (Australia) cho rằng việc nhận diện các khu vực có nguy cơ khí hậu cao là bước quan trọng để những điểm đến xây dựng hệ thống cảnh báo và kế hoạch quản lý phù hợp. Bà nhấn mạnh: “Khi các khu vực chịu ảnh hưởng lớn bởi biến đổi khí hậu vẫn thu hút lượng khách du lịch lớn, điều cần thiết là chính quyền địa phương và những bên liên quan phải có phương án ứng phó hiệu quả”.
Chuyên gia Stefan Gössling cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoạch định chính sách dài hạn dựa trên chỉ số TEI. Ông đặt vấn đề: "Làm thế nào để đảm bảo sơ tán du khách an toàn khi xảy ra cháy rừng? Cần có phương án dự phòng ra sao trong trường hợp xảy ra mưa lũ hoặc bão tuyết gây gián đoạn chuỗi cung ứng?"
Để giảm thiểu tác động từ yếu tố thời tiết, ngành du lịch được khuyên nên đa dạng hóa các loại hình dịch vụ. Một số giải pháp có thể áp dụng bao gồm tổ chức thêm hoạt động trong nhà, cung cấp những gói bảo hiểm linh hoạt hoặc cho phép hủy chuyến trong các tình huống khẩn cấp.
Dù hiện nay chưa nhiều du khách thay đổi kế hoạch vì lý do thời tiết, các nhà nghiên cứu vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động theo dõi thông tin khí tượng, chuẩn bị phương án dự phòng và cân nhắc mua bảo hiểm khi di chuyển đến những khu vực có nguy cơ cao.
Nghiên cứu cũng dự báo trong tương lai, ngành du lịch châu Âu sẽ tiếp tục đối mặt với các nguy cơ mới như hiện tượng nước biển nóng lên, tảo độc phát triển, sứa và mầm bệnh lây lan, những yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm du lịch biển.
Theo ông Stefan Gössling, điều quan trọng hiện nay là xây dựng mô hình du lịch có khả năng phục hồi và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây không chỉ là thách thức, mà còn là cơ hội để ngành du lịch châu Âu đổi mới, phát triển bền vững hơn trong bối cảnh khí hậu toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng./.
Hương Giang (P/v TTXVN tại Brussels)