Bộ Khoa học và Công nghệ đồng hành cùng địa phương triển khai chính quyền hai cấp
Hà Nội (TTXVN 4/9)
Sáng 4/9, tại họp báo thường kỳ tháng 8/2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ, ông Hồ Hồng Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã chia sẻ thông tin về việc Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức 12 đoàn công tác làm việc với 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về triển khai chính quyền địa phương hai cấp.
Cụ thể, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Quyết định số 2083/QĐ-BKHCN ngày 8/8/2025, thành lập 12 đoàn công tác làm việc tại 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó, một đoàn do Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương làm Trưởng đoàn (tại Hà Nội). 11 đoàn còn lại do lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ trực tiếp dẫn đầu. Từ ngày 12 đến 29/8/2025, các đoàn đã làm việc tại Trung tâm phục vụ hành chính công và UBND xã, phường của 34 tỉnh, thành trên cả nước; trực tiếp nắm tình hình vận hành chính quyền cấp xã, phường, đặc khu; hướng dẫn, xử lý vướng mắc và kiến nghị giải pháp tháo gỡ.
Kết quả ghi nhận từ các đoàn công tác cho thấy, thực hiện theo tinh thần Nghị định số 132/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ và Nghị định số 133/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ, hoạt động phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực khoa học công nghệ bước đầu được triển khai hiệu quả.
Ở lĩnh vực Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng, nhiều địa phương đã tiếp nhận, giải quyết hồ sơ cấp mã số mã vạch, công bố hợp chuẩn/hợp quy, kiểm định - hiệu chuẩn thiết bị đo, với tỷ lệ đúng hạn trên 97%; đồng thời tổ chức lớp tập huấn kỹ năng kiểm định. Lĩnh vực sở hữu trí tuệ xác định, hồ sơ đăng ký nhãn hiệu, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp được tiếp nhận rộng rãi, trên 80% nộp trực tuyến. Một số địa phương hỗ trợ phí đăng ký cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, triển khai mô hình bảo hộ nông sản địa phương.
Trong lĩnh vực An toàn bức xạ hạt nhân, nhiệm vụ kiểm tra định kỳ thiết bị, giám sát liều lượng, nguồn phát xạ tại cơ sở y tế được thực hiện thường xuyên. Về hạ tầng kỹ thuật, hầu hết các tỉnh, thành phố đã hoàn tất kết nối mạng truyền số liệu chuyên dùng đến cấp xã; trang bị đủ máy tính, ki ốt số, màn hình cảm ứng tại Trung tâm hành chính công; tích hợp hệ thống một cửa điện tử với Cổng dịch vụ công quốc gia. Nhiều địa phương đã triển khai điện toán đám mây, số hóa hồ sơ đạt trên 90%, đồng thời thành lập tổ công nghệ số cộng đồng hỗ trợ người dân.
Về nhân lực và tổ chức, các địa phương bố trí cán bộ tại Trung tâm hành chính công, tăng cường nhân lực ở các lĩnh vực chuyên môn, tổ chức tập huấn cấp huyện – xã về khoa học và công nghệ, chuyển đổi số, quản lý dữ liệu và vận hành hệ thống số. Bên cạnh kết quả, nhiều vướng mắc cũng được các đoàn công tác ghi nhận như: Hạ tầng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, thiết bị cũ tái sử dụng sau sáp nhập; nhiều xã miền núi thiếu máy tính. Kết nối dữ liệu với Cổng Dịch vụ công quốc gia còn bất cập: thiếu trường dữ liệu, thiếu chức năng tìm kiếm, liên thông dữ liệu ngành chưa trơn tru; một số phần mềm chuyên dụng chưa tích hợp.
Bên cạnh đó, nhân lực chuyên môn hạn chế, thiếu cán bộ công nghệ thông tin, khoa học và công nghệ cấp xã, cán bộ chuyên ngành (viễn thông, tần số, đo lường, an toàn bức xạ) chưa được đào tạo, nhiều công việc mới lúng túng triển khai. Thủ tục phi địa giới hành chính chưa thực hiện do vướng bảo mật; nhãn hiệu tập thể, chứng nhận bị thay đổi phạm vi bảo hộ sau sắp xếp đơn vị hành chính. Khối lượng công việc lớn trong khi nhiều công chức nghỉ việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, chưa được bổ sung, dẫn đến tồn đọng hồ sơ.
Trước thực tế đó, Bộ Khoa học và Công nghệ kiến nghị Chính phủ có cơ chế hỗ trợ ngân sách mục tiêu, đưa vào chương trình đầu tư công trung hạn; ưu tiên đào tạo, phân bổ biên chế khoa học và công nghệ, công nghệ thông tin cho địa phương; tăng cường đầu tư hạ tầng số; sửa đổi, bổ sung quy định phân định thẩm quyền chứng thực, giao quyền cho Phó Giám đốc Trung tâm Hành chính công cấp xã; cho phép tiếp nhận hồ sơ thủ tục hành chính phi địa giới hành chính.
Cùng với đó, đẩy mạnh chia sẻ, tích hợp dữ liệu giữa các hệ thống Bộ, ngành; hoàn thiện cơ chế dịch vụ công trực tuyến toàn trình, theo Quyết định số 1566/QĐ-TTg ngày 18/7/2025.
Đối với các đơn vị trực thuộc, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đặt ra yêu cầu ban hành văn bản hướng dẫn, sửa đổi, bổ sung quy phạm pháp luật còn bất cập; hỗ trợ địa phương kỹ năng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, ứng dụng AI; xây dựng Khung kiến trúc tổng thể quốc gia số 2.0, hệ thống theo dõi đánh giá chuyển đổi số; duy trì; tổ thường trực và nhóm hỗ trợ trực tuyến 24/7.
Ông Hồ Hồng Hải khẳng định, việc triển khai 12 đoàn công tác không chỉ giúp Bộ Khoa học và Công nghệ nắm rõ tình hình vận hành chính quyền hai cấp, mà còn thể hiện quyết tâm đồng hành, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho địa phương. Đây là bước đi thiết thực nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị định 132 và 133 của Chính phủ, đưa phân cấp, phân quyền gắn với chuyển đổi số trở thành động lực then chốt, góp phần xây dựng chính quyền hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ nhân dân và doanh nghiệp trong tiến trình phát triển đất nước./.
Thu Phương