Phát lộ gốm Zarrin-Fam và di tích Hồi giáo hàng nghìn năm tại Iran
Hà Nội (TTXVN 23/8)-- Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, các nhà khảo cổ học tại Iran vừa phát hiện nhiều mảnh gốm Zarrin-Fam (gốm ánh kim Ba Tư), tiền cổ và tàn tích kiến trúc thời kỳ Hồi giáo trong giai đoạn hai của cuộc khai quật tại hành lang Kamar-Zarrin ở thành phố Isfahan, Ông Amir Karamzadeh, người đứng đầu Sở Di sản Văn hóa tỉnh Isfahan, cho biết những phát hiện này được ghi nhận ngay trong những ngày đầu tiên của giai đoạn khai quật thứ hai, bắt đầu từ ngày 17/8 sau một thời gian dài hoàn tất các thủ tục hành chính và được cấp phép chính thức. Theo ông, mức độ phủ rộng của các di tích cho thấy sự phong phú về mặt lịch sử của khu vực này.
Ông cho biết thêm, ngoài các yếu tố kiến trúc, các nhà khảo cổ còn phát hiện một số hiện vật như các mảnh gốm Zarrin-Fam, gốm sứ đặc biệt và tiền cổ.
Khu khai quật nằm gần vùng đệm của Thánh đường Hồi giáo Jameh – một trong những công trình nổi bật nhất của thành phố Isfahan đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận. Ông Karamzadeh cho biết các phát hiện mới này "có ý nghĩa đặc biệt" vì có thể cung cấp những góc nhìn mới về các lớp lịch sử xung quanh ngôi đền.
Cuộc khai quật đầu tiên tại Kamar-Zarrin, được một nhóm khảo cổ thuộc Đại học Nghệ thuật Isfahan thực hiện vào năm ngoái, đã phát hiện dấu tích hoạt động của con người kéo dài qua nhiều thời kỳ lịch sử. Nhà khảo cổ học kiêm giảng viên đại học Ali Shojaei-Esfahani cho biết các phát hiện bao gồm cả tàn tích thời Sassanid (224–651 SCN), xác nhận vai trò lâu dài của hành lang này trong sự phát triển của thành phố.
Các nhà khảo cổ kỳ vọng những cuộc khai quật đang diễn ra cùng các nghiên cứu địa vật lý sắp tới sẽ mang lại thêm thông tin về những lớp lịch sử sớm hơn của thành phố, có khả năng làm thay đổi hiểu biết học thuật hiện tại về quá trình phát triển đô thị của Isfahan.
Gốm Zarrin-Fam, hay còn gọi là gốm ánh kim Ba Tư, nổi bật với lớp men sáng bóng như vàng. Thời kỳ đỉnh cao của loại gốm này được ghi nhận vào nửa sau thế kỷ XII, khi thi ca và thư pháp Ba Tư đóng vai trò quan trọng trong việc truyền cảm hứng cho các nghệ nhân, những người trang trí sản phẩm bằng thơ, câu chữ và các hoa văn trang trí khác. Các chuyên gia cho rằng thơ ca và chữ viết, vốn có mối liên hệ mật thiết với gu thẩm mỹ, cảm nhận cá nhân của nghệ sĩ cũng như văn hóa và văn học đương thời, đóng vai trò quan trọng trong thiết kế của gốm Zarrin-Fam – yếu tố thường bị bỏ qua trong các nghiên cứu khảo cổ học.
Isfahan từng là điểm giao thương và ngoại giao quốc tế quan trọng của Iran, và ngày nay là một trong những điểm đến du lịch hàng đầu của quốc gia này./.
Thanh Bình