Triển lãm thành tựu đất nước: Game Việt Nam – Từ bản sắc văn hóa đến khát vọng toàn cầu
Hà Nội (TTXVN 29/8)
Trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước "80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", ngày 29/8, tại Trung tâm Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) tọa đàm “Game Việt Nam – Từ bản sắc văn hóa đến khát vọng toàn cầu” đã diễn ra, với sự tham gia của các nhà quản lý, nhà phát triển game, nghệ sỹ sáng tạo cùng đông đảo người quan tâm đến sự phát triển của ngành game Việt Nam, cũng như quan tâm đến sự phát triển của công nghiệp văn hóa.
Đây là một diễn đàn mở, nơi các chuyên gia phân tích sâu những vấn đề then chốt trong việc phát triển game dựa trên bản sắc văn hóa. Không chỉ là bức tranh toàn cảnh về thị trường game Việt, diễn đàn còn là cuộc đối thoại đa chiều về mối quan hệ giữa game – văn hóa – cộng đồng – công nghiệp sáng tạo.
* Thời điểm vàng để game Việt bứt phá Thông tin từ Ban tổ chức, năm 2024, doanh thu ngành game Việt đạt 13.663 tỷ đồng (525 triệu USD), tăng 8,8% so với 2023, với tốc độ tăng trưởng gấp 2,5 lần thế giới. Việt Nam vươn lên top 5 toàn cầu, trong đó doanh thu từ thị trường quốc tế đạt hơn 2.000 tỷ đồng. Những con số này khẳng định: Việt Nam đang trở thành hình mẫu trong khu vực, thu hút sự hợp tác của nhiều “ông lớn” quốc tế, góp phần hình thành một hệ sinh thái sáng tạo thay vì chỉ là thị trường tiêu thụ.
Các chuyên gia nhận định, đây chính là thời điểm vàng để game Việt bứt phá, vừa khẳng định vị thế quốc gia, vừa nâng cao giá trị văn hóa trong không gian số.
Chia sẻ tại tọa đàm, ông Nguyễn Ngọc Bảo, Tổng Giám đốc Tổng công ty Truyền thông đa phương tiện VTC, nhấn mạnh:“Game không chỉ dừng lại ở sản phẩm giải trí. Với 33 triệu người chơi, hàng nghìn hoạt động cộng đồng, chúng tôi nhận thấy khi yếu tố văn hóa dân tộc được đưa vào game, người chơi Việt đón nhận với niềm tự hào, trân trọng. Mỗi game thủ hoàn toàn có thể trở thành một đại sứ văn hóa, lan tỏa bản sắc Việt qua môi trường số".
Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn Nguyễn Xuân Bắc, chia sẻ, khi những tựa game "Made in Vietnam" khai thác được lịch sử 4.000 năm, truyền thuyết, nghệ thuật, lễ hội… ông sẵn sàng trở thành một người chơi nhiệt tình. Bởi, khi ấy, game không chỉ là trò chơi, mà là không gian để nghệ thuật và văn hóa Việt cất tiếng nói mới. Theo ông Nguyễn Xuân Bắc, văn hóa không chỉ làm giàu nội dung, còn định hình một môi trường game văn minh, nơi người chơi được nuôi dưỡng bởi giá trị truyền thống.
Từ góc nhìn quản lý, ông Lê Minh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả, nhấn mạnh: “Việc game được công nhận là một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam cho thấy sự thay đổi rõ rệt về nhận thức. Nhà nước không chỉ quản lý, mà còn coi đây là lĩnh vực cần bảo hộ và đồng hành phát triển dài hạn. Với vai trò cơ quan bản quyền, chúng tôi cam kết đồng hành không chỉ ở khía cạnh pháp lý, mà còn trong quảng bá, tạo niềm tin cho các doanh nghiệp mạnh dạn khai thác chất liệu văn hóa dân tộc”.
Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Lê Minh Tuấn cũng khẳng định, bảo vệ bản quyền chính là bảo vệ chất xám và sự sáng tạo – động lực khuyến khích các nhà phát triển Việt Nam vươn ra quốc tế với những sản phẩm “không trộn lẫn”.
* Ngành công nghiệp văn hóa tiềm năng để gieo trồng, lan tỏa văn hóa Việt Các diễn giả khách mời đều thống nhất cho rằng, văn hóa là linh hồn, còn game là nhịp cầu. Nếu coi game như một “cây cầu số”, đó là cây cầu nối giữa truyền thống và tương lai, giữa Việt Nam và thế giới.
Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, nhiều tựa game đã in dấu trong ký ức tập thể và phản chiếu đời sống văn hóa đương đại. Audition và Au Mobile, ra đời gần hai thập kỷ trước, đã trở thành hiện tượng văn hóa số của tuổi trẻ Việt. Những bước nhảy sôi động, giai điệu bắt tai cùng phong cách thời trang phong phú không chỉ mang lại sự giải trí, còn tạo ra không gian sáng tạo, nơi giới trẻ khẳng định cá tính. Từ đó, những tình bạn, tình yêu bắt đầu từ “sàn nhảy ảo” tiếp tục lan tỏa ngoài đời thực, hình thành nên cộng đồng gắn bó bền chặt.
Ở một sắc thái khác, Football Pro tái hiện sự cuồng nhiệt của môn thể thao vua – nơi kỹ thuật, chiến lược và tinh thần đồng đội hội tụ. Trò chơi không chỉ đem đến trải nghiệm kịch tính, mà còn khơi dậy tình yêu bóng đá – vốn là một phần đời sống văn hóa từ sân làng đến các giải đấu quốc tế…
Khi được đặt cạnh nhau, ba tựa game này phản chiếu hai mặt của văn hóa Việt: một bên là âm nhạc, thời trang, vũ đạo – biểu tượng cho tự do sáng tạo cá nhân; bên kia là bóng đá – biểu tượng cho đoàn kết, niềm tự hào tập thể và bản lĩnh cộng đồng.
Sự thành công của những tựa game kể trên cho thấy, game đã, đang và sẽ tiếp tục là một ngành công nghiệp văn hóa tiềm năng để gieo trồng và lan tỏa văn hóa Việt. Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đã chứng minh game hoàn toàn có thể trở thành công cụ sức mạnh mềm. Với kho tàng văn hóa phong phú, Việt Nam có tiềm năng lớn để biến game thành “cửa ngõ” đưa bản sắc văn hóa dân tộc đến gần hơn với thế giới, đến khát vọng toàn cầu.
Để làm được điều đó, ngành game Việt cần tiến xa hơn, xây dựng những sản phẩm hiện đại nhưng vẫn đậm dấu ấn văn hóa, để trở thành mũi nhọn của ngành công nghiệp văn hóa quốc gia. Hành trình ấy cần sự đồng hành của Nhà nước, doanh nghiệp, nghệ sỹ và cộng đồng game thủ – để mỗi tựa game Việt mang trong mình hồn cốt dân tộc và mỗi người chơi trở thành một đại sứ văn hóa trong thế giới số.
Triển lãm thành tựu đất nước với chủ đề "80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" chính thức mở cửa miễn phí phục vụ nhân dân và du khách từ ngày 28/8-5/9/2025, tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội); thời gian mở cửa từ 9 giờ đến 22 giờ hằng ngày, liên tục trong các ngày từ 29/8 đến hết ngày 5/9/2025./ Phương Hà