Mạch sống cho công cuộc chuyển mình số
Hà Nội (TTXVN 4/8)
Tại nhà ga trung tâm Brussels, nơi thường chỉ vang lên tiếng bước chân vội vã và thanh âm tàu điện, hôm nay bỗng trở nên khác lạ. Không gian công nghệ Becentral, một trung tâm sáng tạo nằm ngay trên nhà ga, ngập tràn tiếng nói cười, sự tò mò và ánh mắt háo hức. Điều đặc biệt: người ngồi trước máy tính không phải học sinh, mà là những người thầy, người cô, đang học cách bước vào thế giới số cùng học trò của mình.
Trong khuôn khổ dự án CodeNPlay, do Liên minh châu Âu (EU) tài trợ, các giáo viên tại Bỉ đang được tiếp cận với khóa đào tạo hoàn toàn miễn phí về lập trình và robot. Không chỉ là một lớp học, đây là một hành trình mở ra cánh cửa mới cho giáo dục, nơi kỹ năng số không còn là đặc quyền của những chuyên gia công nghệ, mà trở thành năng lực nền tảng cho thế hệ tương lai.
Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Brussels, chị Van Noven Nathalie, một giáo viên tiểu học đến từ quận Evere (Brussels), cho biết chị tình cờ biết đến khóa học này và quyết định đăng ký ngay khi hiểu đây là cơ hội để chuẩn bị cho môi trường giảng dạy mới trong năm học tới. Với chị, công nghệ không chỉ là một môn học, mà là công cụ giúp kết nối với học sinh, mở ra phương pháp giảng dạy gần gũi hơn, hấp dẫn hơn.
Trong không gian mở tràn ngập ánh sáng và màn hình lớn tại Becentral, những khối Lego, robot lập trình, bảng mạch micro:bit... thay thế phấn trắng bảng đen. Buổi đào tạo kéo dài trong một ngày, chủ yếu giúp giáo viên làm quen với lập trình khối, dạng lập trình trực quan dành cho người mới bắt đầu. Họ vừa học lý thuyết, vừa thực hành ngay với các bộ công cụ công nghệ hiện đại.
Chị Christel Hortz, một học viên khác, chia sẻ trải nghiệm đầu tiên đầy hứng thú: “Chúng tôi bắt đầu bằng việc chơi với những khối Lego, điều đó lập tức tạo ra không khí gần gũi, vui vẻ. Nhờ đó, tôi có thể tưởng tượng ngay mình sẽ làm gì với học sinh. Đây thực sự là một khởi đầu đầy cảm hứng”.
Theo anh Olivier Lefèvre, người phụ trách dự án CodeNPlay, mục tiêu dài hạn là mang công nghệ số vào mọi trường học. Để đạt được điều đó, CodeNPlay không chỉ tổ chức lớp học, mà còn đồng hành lâu dài cùng giáo viên và nhà trường. Các trường tham gia sẽ được mượn thiết bị giảng dạy như robot, bảng mạch... và nhận hỗ trợ kỹ thuật suốt năm học, giúp giáo viên có thể tự tin triển khai bài giảng công nghệ ngay tại lớp.
Không dừng lại ở việc dạy kỹ năng riêng biệt, các nội dung số như lập trình, tư duy logic hay điều khiển robot còn được tích hợp vào những môn học truyền thống như Toán, Khoa học, hoặc thậm chí cả Tiếng Pháp. Điều phối viên dự án, chị Sonia Trichili, cho biết chương trình giảng dạy mới tại Bỉ hiện nay đã chính thức lồng ghép năng lực kỹ thuật số vào trong chương trình học phổ thông, và đó là lý do giáo viên cần được chuẩn bị bài bản.
"Chúng tôi mong muốn có thật nhiều người tham gia, bởi giáo viên rất cần được đào tạo để có thể hướng dẫn học sinh sử dụng công nghệ một cách hiệu quả", chị Sonia nói. "Dù đang trong kỳ nghỉ hè, lớp học vẫn thu hút nhiều người. Trong năm học, số lượng còn đông hơn".
CodeNPlay bắt đầu từ một mối bận tâm rất con người. Chị Nadine người sáng lập dự án, từng nhận ra quá ít phụ nữ hiện diện trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Từ đó, chị khởi xướng CodeNplay để "phá rào", mở rộng cơ hội tiếp cận kỹ năng số không chỉ cho học sinh mà cả với giáo viên, những người mang tri thức đến thế hệ kế tiếp.
Kể từ khi hoạt động, năm 2017 cho đến nay, dự án CodeNPlay hỗ trợ gần 100 trường học trên toàn nước Bỉ. Qua mỗi khóa đào tạo, không chỉ kiến thức được truyền đạt, mà một hệ sinh thái công nghệ giáo dục đang dần hình thành: giáo viên chủ động hơn với các công cụ kỹ thuật số, học sinh hứng thú hơn với những môn học tự nhiên, và bài giảng trở nên trực quan, sinh động hơn bao giờ hết.
Robot giờ không chỉ là thiết bị, mà là bạn đồng hành trong lớp học. Các khối lệnh lập trình không còn xa lạ mà trở thành ngôn ngữ thứ hai của nhiều em nhỏ. Quan trọng hơn cả, giáo viên, những người truyền cảm hứng, đang dần trở thành người dẫn đường số, mở ra hành trang mới cho thế hệ công dân toàn cầu.
Hành trình đưa công nghệ vào giáo dục phổ thông tại Bỉ còn nhiều chặng đường phía trước. Nhưng từ những lớp học mùa hè như tại Becentral, có thể thấy rõ: người thầy hôm nay không chỉ cần kiến thức sư phạm, mà còn cần khả năng thích ứng với thời đại.
Và với sự đồng hành của những dự án như CodeNPlay, khoảng cách số giữa giáo viên – học sinh, giữa nhà trường – công nghệ, đang từng bước được rút ngắn.
Trong một thế giới mà công nghệ ngày càng là yếu tố cốt lõi, thì những lớp học như hôm nay, nơi giáo viên học để không bị bỏ lại phía sau, chính là mạch sống cần thiết để giáo dục không đứng yên trước cuộc chuyển mình số./.
Hương Giang (P/v TTXVN tại Brussels)