Giá dầu tăng mạnh sau tín hiệu từ chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump
Hà Nội (TTXVN 2/8)
Giá dầu Brent biển Bắc tăng gần 6% trong khi giá dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) tăng 6,29% trong tuần qua khi thị trường hướng sự chú ý về những diễn biến mới liên quan tới chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tổng thống Trump ngày 31/7 đã ký sắc lệnh áp đặt thuế quan đối với nhiều đối tác thương mại. Đây là chiến lược cốt lõi của ông nhằm tái định hình thương mại toàn cầu theo hướng có lợi cho nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, Nhà Trắng cũng đưa ra một sự nới lỏng nhỏ khi cho biết các biện pháp này sẽ có hiệu lực sau một tuần nữa, thay vì vào ngày 1/8 như dự kiến ban đầu, qua đó mở ra cơ hội cho các cuộc đàm phán tiếp theo.
Bên cạnh đó, khả năng Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh, còn gọi là OPEC+, tăng sản lượng và số liệu việc làm gây thất vọng từ Mỹ làm dấy lên quan ngại về triển vọng nhu cầu dầu mỏ của nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo ba nguồn thạo tin, OPEC+ có thể đạt được thỏa thuận ngay trong cuối tuần này về việc nâng sản lượng thêm 548.000 thùng/ngày từ tháng Chín tới. Một nguồn tin khác cho biết mức tăng có thể thấp hơn, do các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp diễn.
Trước đó, trong báo cáo thường niên mới nhất về triển vọng nhu cầu dầu mỏ, OPEC dự báo nhu cầu dầu thô toàn cầu sẽ tiếp tục tăng ít nhất đến năm 2050, đồng thời nhận định các nỗ lực nhanh chóng chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch là điều không khả thi. Theo OPEC, nhu cầu dầu mỏ toàn cầu sẽ tăng 18,6%, từ 103,7 triệu thùng/ngày năm 2024 lên khoảng 123 triệu thùng/ngày vào năm 2050.
Bên cạnh đó, dữ liệu mới công bố từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới chỉ tạo thêm 73.000 việc làm trong tháng 7/2025, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng. Tỷ lệ thất nghiệp tăng từ 4,1% lên 4,2%, khiến nhà đầu tư lo ngại tăng trưởng kinh tế và nhu cầu tiêu thụ năng lượng sẽ suy yếu trong thời gian tới.
Một yếu tố lớn khác chi phối giá dầu trong tuần là căng thẳng địa chính trị liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ rút ngắn thời hạn yêu cầu Nga chấm dứt chiến dịch quân sự xuống còn 10–12 ngày, thay vì 50 ngày như trước đó. Ông cũng cảnh báo sẽ áp dụng mức thuế 100% đối với các quốc gia tiếp tục mua dầu của Nga.
Trong khi đó, ngân hàng JP Morgan ước tính các lệnh trừng phạt mới có thể ảnh hưởng tới 2,75 triệu thùng dầu Nga xuất khẩu qua đường biển mỗi ngày, đặc biệt là sang hai khách hàng lớn là Trung Quốc và Ấn Độ. Theo số liệu thống kê, Trung Quốc và Ấn Độ lần lượt là các nước tiêu thụ dầu thô lớn thứ hai và thứ ba thế giới.
Về phần mình, Ấn Độ đã phát tín hiệu sẽ tuân thủ điều kiện của Mỹ, còn Trung Quốc có thể phản đối.
Các nhà phân tích tại ngân hàng ING cho rằng nếu các lệnh trừng phạt đề xuất được thực thi, điều đó sẽ thay đổi hoàn toàn triển vọng của thị trường dầu mỏ.
ING nhận định Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ là những khách hàng mua dầu thô lớn nhất của Nga. Những nước này sẽ phải cân nhắc giữa lợi ích từ việc mua dầu thô Nga giá rẻ và những ảnh hưởng phải gánh chịu đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ.
Trong tuần này, giá dầu từng tăng mạnh nhờ các tín hiệu tích cực từ đàm phán thương mại và căng thẳng chính trị gia tăng. Phiên 29/7, giá dầu Brent tăng 3,53% lên 72,51 USD/thùng, còn giá dầu WTI tăng 3,75% lên 69,21 USD/thùng – mức cao nhất kể từ 20/6. Phiên 30/7, giá dầu tiếp tục tăng hơn 1%, khi nhà đầu tư bỏ qua số liệu trái chiều về lượng dầu dự trữ của Mỹ và tập trung vào những diễn biến liên quan đến chính sách thuế quan của chính phủ nước này.
Giá "vàng đen" thế giới còn được hỗ trợ một phần từ thỏa thuận thương mại Mỹ – EU công bố hôm 27/7, theo đó EU cam kết mua 750 tỷ USD hàng hóa năng lượng của Mỹ trong ba năm tới. Dù bị nghi ngờ về tính khả thi, thỏa thuận này vẫn tạo tâm lý tích cực cho thị trường.
Trong khi đó, theo công cụ phân tích và ước tính tác động của các thay đổi về thuế quan đối với những hoạt động kinh tế của nền tảng trực quan hóa và phân phối số liệu trực tuyến The Observatory of Economic Complexity (OEC), xuất khẩu của toàn cầu sang Mỹ sẽ giảm mạnh do thỏa thuận thương mại mới đạt được giữa nước này với Liên minh châu Âu (EU).
Ngoài ra, đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc tại Stockholm (Thụy Điển) về kéo dài thỏa thuận đình chiến thuế quan, cùng kỳ vọng Fed duy trì lãi suất ổn định, cũng hỗ trợ giá dầu trong những phiên giữa tuần.
Tuy nhiên, đến phiên 31/7, giá dầu giảm trở lại do bất ổn trước thời hạn 1/8 mà Mỹ đặt ra để áp thuế lên các nước chưa đạt được thỏa thuận thương mại. Bên cạnh đó, dữ liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cho thấy dự trữ dầu thô của Mỹ tăng 7,7 triệu thùng trong tuần trước – trái ngược với dự báo giảm 1,3 triệu thùng, còn sản lượng dầu thô của Mỹ trong tháng 5 đạt mức kỷ lục 13,49 triệu thùng/ngày.
Giá dầu thế giới quay đầu giảm trong phiên giao dịch cuối tuần ngày 1/8, sau chuỗi tăng mạnh hồi đầu tuần. Cụ thể, giá dầu Brent giao tháng 9/2025 giảm 2,03 USD (tương đương 2,83%) xuống còn 69,67 USD/thùng. Giá dầu WTI cũng giảm 1,93 USD (2,79%) xuống 67,33 USD/thùng.
Diễn biến giá dầu trong tuần qua cho thấy sự nhạy cảm lớn trước các yếu tố chính sách từ Mỹ, đặc biệt là những lệnh trừng phạt liên quan đến Nga và các diễn biến mới trong đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác. Những yếu tố này tiếp tục là rủi ro lớn cho nguồn cung dầu toàn cầu, trong bối cảnh nhu cầu vẫn chưa thực sự phục hồi mạnh mẽ./.
Minh Trang (Tổng hợp)