Australia phát triển "vaccine
cho thực vật" để bảo vệ rau củ quả Hà Nội (TTXVN 13/8)-- Theo phóng viên TTXVN tại Sydney, Hort Innovation - tổ chức chuyên nghiên cứu và phát triển (R&D) của ngành làm vườn tại Australia – đang phối hợp với Đại học Queensland triển khai một dự án nghiên cứu đột phá nhằm phát triển các loại "vaccine thực vật"
để bảo vệ rau củ quả trước các bệnh do virus gây ra. Dự án được công bố vào ngày 13/8, nhân Tuần lễ Khoa học Quốc gia của Australia Theo Hort Innovation, dự án sẽ kéo dài 5 năm, tập trung tìm hiểu cách sử dụng peptide - những phân tử sinh học siêu nhỏ - để kích hoạt hệ miễn dịch của cây trồng, giúp chúng tự vệ trước virus, tương tự như cách vaccine hoạt động ở người.
Để thực hiện điều này, nhóm nghiên cứu sẽ sử dụng các công cụ sinh học phân tử thực vật tiên tiến để xác định các peptide tiềm năng và đánh giá khả năng của chúng trong việc kích hoạt phản ứng miễn dịch rộng khắp ở cây trồng. Song song với đó, dự án cũng sẽ nghiên cứu các vi khuẩn có lợi từ rễ rau củ, những vi khuẩn này có thể đóng vai trò như các tác nhân kích thích phòng vệ tự nhiên.
Ông Brett Fifield, Giám đốc điều hành của Hort Innovation, cho biết dự án này kết hợp khoa học tiên tiến với nhu cầu thực tế của nông dân.
Mục tiêu là phát triển các giải pháp sinh học phân tử bền vững, thân thiện với môi trường, giúp cây trồng chống lại virus mà không cần dùng đến hóa chất.
Không giống như các loại vaccine truyền thống sử dụng virus đã làm suy yếu hoặc bất hoạt, dự án này đang nghiên cứu các peptide kích thích - những phân tử mô phỏng sự hiện diện của virus mà không đưa bất kỳ mầm bệnh thực tế nào vào cây. Các peptide này tạo ra một "hiệu ứng học tập", giúp cây xây dựng khả năng miễn dịch trước khi nhiễm bệnh.
Tiến sĩ Mark Jackson tại Đại học Queensland, thành viên nghiên cứu, miêu tả các peptide giống như những “chiếc chìa khóa” vừa vặn với “ổ khóa hệ miễn dịch” của cây. Nhưng việc tìm đúng chìa khóa là một quá trình phức tạp, vì có rất nhiều peptide và thụ thể, và chỉ sự kết hợp hoàn hảo mới kích hoạt được phản ứng phòng vệ. Mục tiêu của nhóm là tìm ra các peptide đa năng có thể bảo vệ chống lại nhiều loại virus, mang lại một giải pháp toàn diện và có khả năng nhân rộng hơn cho nông dân.
Dự án sẽ tập trung vào các vùng trồng trọt ở bang Queensland, nơi các virus như virus đốm vòng đu đủ và virus khảm vàng dưa chuột lây lan nhanh chóng qua các vật trung gian là côn trùng.
Ông Fifield nhấn mạnh nghiên cứu này sẽ hỗ trợ giảm sự phụ thuộc vào các phương pháp xử lý hóa học bằng cách cung cấp cho nông dân các lựa chọn kiểm soát virus thiết thực và thân thiện với môi trường. Nghiên cứu cũng sẽ tăng cường khả năng phục hồi và năng suất cây trồng, giúp hệ thống canh tác vững vàng hơn trước các mối đe dọa virus mới nổi trong tương lai./.
Lê Đạt