Hội nhập quốc tế: Kim chỉ nam đưa Việt Nam tiến vào kỷ nguyên vươn
mình Hà Nội (TTXVN 19/8)-- Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về "Hội nhập quốc tế trong tình hình mới" là kim chỉ nam giúp Việt Nam tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức để trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Đây là nhận định của Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng thuộc Trường Quản lý Kinh doanh Judge tại Đại học Cambridge khi chia sẻ với phóng viên TTXVN tại London.
Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng nhận định trong bối cảnh thế giới bước vào “kỷ nguyên số” - nơi công nghệ, tri thức và thương mại toàn cầu ngày càng được mở rộng và tiếp cận công bằng cho mọi quốc gia, các nước đang phát triển đang đứng trước cơ hội chưa từng có để vươn mình phát triển, hội nhập. Là một chuyên gia người Việt có uy tín quốc tế, với kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu và giảng dạy tại Đại học Cambridge - một trong những trường đại học danh tiếng nhất thế giới, Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng đã chỉ ra những lợi thế của Việt Nam để hội nhập quốc tế.
Theo đó, Việt Nam có dân số thuộc top 15 thế giới với cơ cấu dân số vàng; vị trí địa lý trung tâm, nằm trên tuyến giao thương hàng hải quan trọng nhất thế giới qua Biển Đông; hình ảnh quốc tế thân thiện, hòa bình và phát triển; chính sách đối ngoại cân bằng, hiệu quả, đã xây dựng quan hệ tốt với các cường quốc.
Bên cạnh đó, Phó Giáo sư cũng đề cao sức mạnh, nguồn lực vai trò cầu nối của cộng đồng người Việt ở nước ngoài, không chỉ về tài chính (khoảng 15 tỷ USD kiều hối/năm) mà còn về trí tuệ và hiểu biết về công nghệ - những đầu vào quan trọng nhất trong giai đoạn phát triển, hội nhập sắp tới của Việt Nam. Ông nhấn mạnh Việt Nam thuộc nhóm nước có cơ hội cao nhất trong các nước đang phát triển và Nghị quyết 59 sẽ là công cụ then chốt để tận dụng những cơ hội này, tạo tiền đề cho phát triển bền vững.
Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng đánh giá rất cao tầm nhìn và định hướng trong Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị, với sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, coi đây là quyết sách đột phá, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong hội nhập quốc tế của Việt Nam. Các nhà lãnh đạo Việt Nam đã nhìn nhận đúng tầm quan trọng của việc định vị hội nhập của Việt Nam trong một thế giới mở rộng lớn, ngày càng đa cực và có thể có nhiều biến động hơn trong tương lai. Ông nhấn mạnh Nghị quyết 59-NQ/TW không chỉ định vị Việt Nam trong thế giới đa cực, mà còn bao quát toàn diện chiến lược hội nhập quốc tế và phát triển toàn diện của Việt Nam trong giai đoạn tiếp theo trên các khía cạnh: kinh tế, quốc phòng, an ninh, ngoại giao. Ông cho rằng nếu thực hiện tốt, Nghị quyết sẽ giúp Việt Nam chuẩn bị sẵn sàng, đầy đủ cho mọi biến đổi của cục diện thế giới, từ quan hệ với cường quốc đến các nước láng giềng.
Tuy nhiên, Phó Giáo sư cũng chỉ ra những thách thức đối với Việt Nam, trong đó có việc thực hiện Nghị quyết.
Ông lưu ý giống như nhiều quốc gia khác, Việt Nam phải đối mặt với nguy cơ bỏ lỡ thời cơ và rơi vào “bẫy thu nhập trung bình”. Ngoài ra, Phó Giáo sư Bằng cũng đưa ra một số cảnh báo các rủi ro trong hội nhập, như mất cân bằng quan hệ trong thế giới bất ổn, dẫn đến phải điều chỉnh chiến lược. Trong khi các vấn đề an ninh phi truyền thống, nhất là an ninh mạng và tội phạm xuyên biên giới, cũng tiềm ẩn rủi ro đối với mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045 của Việt Nam.
Để khắc phục những thách thức và hiện thực hóa tầm nhìn trong Nghị quyết 59, Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng cho rằng trước hết Việt Nam cần tổ chức thực hiện bài bản, chặt chẽ, đột phá về nhân sự và tái đào tạo cán bộ. Cùng với đó, ông khuyến nghị Việt Nam tiếp tục chính sách cân bằng, không chọn phe, duy trì quan hệ tốt với tất cả các nước, giữ hòa bình, ổn định để phát triển.
Phó Giáo sư cho rằng hội nhập phải thực chất, dựa vào kinh tế và thương mại, với trọng tâm duy trì và nâng cao vị trí trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo đó, Việt Nam cần phát triển các ngành mũi nhọn dựa trên công nghệ cao, như chất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) qua đó tối ưu hóa quan hệ đối ngoại hiện nay và tạo lợi thế cạnh tranh toàn cầu. Song song với đó, Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng gợi ý Việt Nam cần xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi hơn thông qua việc tham khảo và áp dụng quy chuẩn quốc tế. Ông dẫn ví dụ kinh nghiệm của các nước phát triển tại châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Singapore – vốn đã khẳng định vị thế không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu nhờ chiến lược đồng bộ, dài hạn và tập trung vào công nghệ.
Về phát huy nguồn lực và kết nối kiều bào để tạo sức mạnh tổng hợp, Phó Giáo sư Nguyễn Đăng Bằng đánh giá Đảng và Chính phủ Việt Nam đã có nhiều chính sách, sáng kiến hỗ trợ kiều bào tốt và cởi mở, nhưng việc triển khai cần thống nhất và chặt chẽ hơn để hướng nguồn lực vào mục tiêu lớn hơn như thu hút đầu tư công nghệ, chuyển giao kiến thức. Ông đề xuất Nhà nước cần thu hút kiều bào trong các dự án lợi nhuận và phi lợi nhuận, đầu tư phát triển công nghệ, thương mại, tận dụng chuyên gia kiều bào để truyền kinh nghiệm, đào tạo thế hệ trẻ và doanh nghiệp Việt Nam./.
Phong Hà