Toyota chuyển hướng mua linh kiện để cạnh tranh giá xe điện tại Đông Nam Á
Hà Nội (TTXVN 3/8)
Tập đoàn ô tô Toyota (Nhật Bản) dự kiến sẽ mở rộng việc mua linh kiện từ các nhà sản xuất Trung Quốc tại Thái Lan, cơ sở sản xuất lớn nhất của hãng tại Đông Nam Á. Các linh kiện này sẽ được sử dụng cho dòng xe điện mới sẽ bắt đầu sản xuất tại Thái Lan từ năm 2028. Việc hợp tác với các nhà sản xuất Trung Quốc được cho là nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh về chi phí, tạo bước ngoặt lớn đối với chuỗi cung ứng của xe Nhật tại Đông Nam Á, vốn chỉ xoay quanh việc sử dụng linh kiện từ các doanh nghiệp Nhật Bản.
Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, tại Thái Lan, xe Nhật từ lâu đã chiếm khoảng 90% thị phần xe mới nhưng gần đây, các hãng xe Trung Quốc như BYD đang tấn công mạnh mẽ thị trường bằng các mẫu EV và xe hybrid sạc ngoài (PHV) với giá thấp, từng bước phá vỡ thế thống trị của các hãng Nhật. Trong giai đoạn từ tháng 1-5/2025, thị phần của xe Nhật giảm còn 71%, trong khi xe Trung Quốc tăng lên 16%.
Bên cạnh việc đối phó với các đối thủ Trung Quốc, Toyota cũng đang nỗ lực nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng toàn cầu trong bối cảnh các rủi ro địa chính trị gia tăng và các vấn đề như thuế quan của Mỹ ngày càng phức tạp.
Theo nhiều nguồn tin đáng tin cậy, Toyota đã bắt đầu mua linh kiện do các công ty Trung Quốc sản xuất tại Thái Lan một cách bài bản. Họ đã giới thiệu nhà sản xuất linh kiện nội thất xe hơi của Trung Quốc Wuhu Yuefei cho Summit Group, một trong những nhà cung ứng linh kiện lớn của Thái Lan. Hai bên đã thành lập liên doanh tại Thái Lan vào tháng 1/2025, với kế hoạch xây dựng nhà máy trong nước để cung cấp linh kiện cho Toyota. Đây được xem là lần đầu tiên một hãng xe lớn của Nhật chủ động thúc đẩy sự hợp tác của các công ty linh kiện Trung Quốc vào thị trường địa phương.
Toyota cũng đang thúc giục các nhà cung cấp Nhật Bản xem xét sử dụng các sản phẩm của doanh nghiệp Trung Quốc như Zhejiang Kaihua Moulds (chuyên sản xuất khuôn bảng điều khiển) và Kingfa Sci&Tech (chuyên sản xuất nhựa công nghiệp). Việc này nhằm mở rộng sử dụng linh kiện giá rẻ từ Trung Quốc và khuyến khích các doanh nghiệp Nhật giảm chi phí.
Nhiều linh kiện của các công ty Trung Quốc đang được sử dụng trong hoạt động sản xuất của Toyota tại Trung Quốc. Tháng 3 vừa qua, Toyota đã tung ra mẫu EV giá rẻ bZ3X do hãng tự phát triển tại thị trường Trung Quốc và doanh số bán ra đang khá tốt. Một lãnh đạo cấp cao của công ty linh kiện thuộc Toyota cho biết: “Chúng tôi cũng muốn phát triển xe điện chi phí thấp ở Đông Nam Á như mẫu bZ3X, bằng cách tận dụng tối đa linh kiện của các nhà sản xuất Trung Quốc”.
Toyota dự định tung ra mẫu xe mới tại Đông Nam Á vào khoảng năm 2028. Mẫu xe này sẽ sử dụng nền tảng “Multi-Pathway Platform” có thể hỗ trợ nhiều hệ truyền động khác nhau như EV hoặc hybrid (HV). Một nguồn tin nội bộ cho biết: “Toyota đặt mục tiêu giảm chi phí xuống 30% bằng cách sử dụng linh kiện Trung Quốc cho mẫu xe này”.
Cùng với sự gia tăng ảnh hưởng của các hãng xe Trung Quốc như BYD trong lĩnh vực EV, các nhà sản xuất linh kiện của Trung Quốc cũng đang mạnh lên.
Theo công ty nghiên cứu thị trường MarkLines, Thái Lan hiện có khoảng 3.100 công ty sản xuất linh kiện, trong đó khoảng 1.400 là doanh nghiệp Nhật, và khoảng 190 là doanh nghiệp Trung Quốc. Tuy số lượng công ty Trung Quốc vẫn còn thấp, nhưng so với cuối năm 2017, con số này đã tăng gấp 4 lần. Lãnh đạo một công ty linh kiện nội địa cho biết: “So với doanh nghiệp Nhật, linh kiện Trung Quốc rẻ hơn từ 20-30%. Một số công ty Nhật có thể buộc phải rút lui hoặc thu hẹp hoạt động”.
Kể từ những năm 1960, các hãng xe Nhật đã mở rộng hoạt động tại Thái Lan và xây dựng chuỗi cung ứng vững chắc. Nếu Toyota mở rộng việc sử dụng linh kiện Trung Quốc tại địa phương, điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến chiến lược của các công ty Nhật khác tại Đông Nam Á.
Tại Trung Quốc, việc các hãng xe Nhật hợp tác với các nhà cung cấp linh kiện trong nước đã trở nên phổ biến. Tháng 4 vừa qua, Nissan đã cho ra mắt mẫu EV sedan N7 tại Trung Quốc, do liên doanh địa phương đảm nhận cả khâu phát triển và lựa chọn linh kiện nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh về giá. Từ năm 2026, hãng cũng sẽ xuất khẩu các mẫu xe như N7 để tiến sang thị trường Đông Nam Á và Trung Đông./.
Phạm Tuân (P/v TTXVN tại Tokyo)