Giao thông xanh gặp thách thức tại châu Âu
Hà Nội (TTXVN 21/8)-- Trong bối cảnh châu Âu đang nỗ lực chuyển đổi sang các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, một thực tế đáng chú ý là đi máy bay vẫn rẻ hơn đi tàu hỏa ở nhiều chặng quốc tế. Báo cáo mới công bố của tổ chức môi trường Greenpeace châu Âu đã chỉ ra nghịch lý này, gây ra nhiều tranh luận về chính sách vận tải, thuế năng lượng và các biện pháp khuyến khích sử dụng phương tiện xanh. Thực trạng này đặt ra câu hỏi về hiệu quả của các nỗ lực giảm phát thải carbon dioxit (CO₂) và thúc đẩy giao thông bền vững tại khu vực.
Phóng viên TTXVN tại Brussels dẫn báo cáo mới công bố của Greenpeace châu Âu cho biết trong phần lớn các trường hợp, việc di chuyển bằng máy bay xuyên châu Âu hiện nay vẫn tiết kiệm chi phí hơn so với đi tàu hỏa, một thực tế gây nhiều tranh cãi trong bối cảnh nỗ lực chuyển đổi xanh đang được thúc đẩy mạnh mẽ tại khu vực này.
Greenpeace đã phân tích 109 tuyến xuyên biên giới và 33 tuyến nội địa ở châu Âu, với tiêu chí là các tuyến tàu được lựa chọn đều thuận tiện cho hành khách, có thể đi trong ngày hoặc qua đêm. Kết quả nghiên cứu cho thấy trong 54% trường hợp, giá vé tàu cao hơn giá vé máy bay, thậm chí có những tuyến chi phí đi tàu đắt gấp 26 lần. Ví dụ, trên chặng Barcelona – London, nếu đặt vé trước một tháng, hành khách phải trả 389 euro (hơn 450 USD) để đi tàu, trong khi vé máy bay chỉ có giá 14,99 euro (hơn 17 USD).
Báo cáo của Greenpeace nhấn mạnh rằng hiện có xu hướng khuyến khích hành khách đi máy bay để du lịch khắp châu Âu, ngay cả khi đã có những tuyến đường sắt thuận tiện và hợp lý. Pháp là quốc gia có giá vé tàu quốc tế cao nhất ở châu Âu, khi phần lớn các tuyến đường xuyên biên giới từ nước này, khoảng 95%, có giá đi tàu cao hơn so với máy bay trong ít nhất 6 trên 9 ngày khảo sát.
Greenpeace cũng lưu ý tàu đêm là “lựa chọn tốt nhất cho những chuyến đi dài thân thiện với khí hậu”, nhưng thực tế lại “thường đắt hơn” so với các chuyến bay giá rẻ.
Nghiên cứu còn cho thấy trong phạm vi nội địa, tàu hỏa rẻ hơn máy bay trong khoảng 70% trường hợp. Điều này phản ánh sự khác biệt rõ rệt giữa các hệ thống vận tải quốc gia và xuyên biên giới ở châu Âu.
Greenpeace đồng thời chỉ trích tình trạng bất bình đẳng về chính sách thuế giữa các loại hình vận tải. Trong khi nhiên liệu hàng không (dầu hỏa) không bị đánh thuế, thì các công ty vận hành đường sắt lại phải chịu thuế năng lượng, thuế giá trị gia tăng và phí sử dụng đường ray cao ở nhiều quốc gia. Tổ chức này kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) và các nước thành viên có biện pháp cải cách để đảm bảo giao thông đường sắt “luôn rẻ hơn trên tất cả các tuyến khắp châu Âu”.
Các chuyên gia môi trường nhiều lần khẳng định, tàu hỏa là một trong những phương tiện giao thông thải ít khí CO₂ nhất tính trên mỗi hành khách/km, trong khi máy bay lại là phương tiện gây ô nhiễm hàng đầu. Do đó, việc giá vé máy bay vẫn thấp hơn vé tàu ở nhiều tuyến đường không chỉ đi ngược với mục tiêu giảm phát thải, mà còn đặt ra thách thức lớn đối với nỗ lực thúc đẩy du lịch và vận tải bền vững ở châu Âu./.
Hương Giang