ASEAN hướng tới đổi mới có trách nhiệm trong
công nghệ sinh học Hà Nội (TTXVN 10/9)
Tại Hội thảo đạo đức sinh học ASEAN 2025, Malaysia ngày 9/9 đã công bố hướng dẫn đạo đức công nghệ sinh học đầu tiên, đánh dấu cột mốc quan trọng của nước này và đặt ra chuẩn mực cho khu vực trong việc thiết lập lộ trình đổi mới có trách nhiệm.
Theo phóng viên TTXVN tại Kuala Lumpur, hãng tin Bernama dẫn phát biểu của Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ và Đổi mới Malaysia (MOSTI) Chang Lih Kang tại hội thảo cho biết Hướng dẫn đạo đức công nghệ sinh học quốc gia của Malaysia, gồm 15 nguyên tắc đạo đức cốt lõi cho công nghệ sinh học nước này.
Những nguyên tắc này gồm tôn trọng quyền tự chủ, nhân phẩm và quyền con người, trách nhiệm xã hội, bảo vệ chủ quyền sinh học, phát triển bền vững và bảo vệ các thế hệ tương lai. Bộ trưởng Chang Lih Kang khẳng định Hướng dẫn nhấn mạnh việc bảo vệ dữ liệu di truyền, minh bạch trong nghiên cứu lâm sàng, sử dụng động vật một cách nhân đạo và duy trì niềm tin của công chúng vào công nghệ sinh học. Theo Bộ trưởng Chang Lih Kang, những hướng dẫn này rất quan trọng vì khi nói đến tiến bộ công nghệ, cần xem xét cả khía cạnh công nghệ và nhân văn. Đó là cũng lý do cần phải coi trọng đạo đức.
Bộ trưởng Chang Lih Kang giải thích rằng công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo (AI), chỉnh sửa gen và các đổi mới như thịt nuôi cấy đang thay đổi mức sống toàn cầu. Những đổi mới này hứa hẹn sẽ là giải pháp cho những thách thức lớn nhất của nhân loại, từ việc chữa trị các bệnh di truyền đến tăng cường an ninh lương thực và giải quyết biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, bên cạnh các cơ hội này là vấn đề sâu sắc về an toàn, công bằng và đạo đức. Tại Malaysia, chính sách công nghệ quốc gia 2.0 phản ánh cam kết trong việc xây dựng các khuôn khổ đạo đức đảm bảo đổi mới tiến triển một cách có trách nhiệm và bền vững. Ông cho rằng những nguyên tắc này không phải là rào cản cho sự tiến bộ; chúng là nền tảng của niềm tin để từ đó đổi mới có cơ sở phát triển mạnh mẽ.
Bộ trưởng Chang Lih Kang nhấn mạnh những hướng dẫn này được thiết kế dành cho giới hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp trong ngành và các nhà giáo dục, bởi chúng đặt con người vào trung tâm của công nghệ sinh học, đảm bảo sự đổi mới tiến triển theo hướng nhân ái, đạo đức và bao trùm. Hướng dẫn đạo đức công nghệ sinh học quốc gia sẽ là “tài liệu sống”, được thường xuyên xem xét và tinh chỉnh để luôn phù hợp với những thay đổi công nghệ nhanh chóng.
Bộ trưởng Chang Lih Kang khẳng định với tư cách Chủ tịch Tiểu ban Công nghệ sinh học ASEAN, MOSTI cam kết hợp tác với các đối tác ASEAN để xây dựng tầm nhìn chung về đạo đức sinh học. Ông cho rằng những thách thức trước mắt, dù là an ninh lương thực, công bằng y tế hay việc sử dụng AI có trách nhiệm, đều không thể được giải quyết một cách riêng lẻ.
Ngoài ra, đạo đức sinh học không phải là trách nhiệm của một ngành nghề hay một quốc gia. Đó là trách nhiệm chung của toàn ASEAN, qua nhiều thế hệ. Thông qua hợp tác, ASEAN có thể bảo vệ cả sự đổi mới và tính toàn vẹn cho khu vực. Bộ trưởng Chang Lih Kang lưu ý các quyết định được đưa ra tại hội thảo sẽ định hình bối cảnh công nghệ sinh học của ASEAN trong nhiều thập kỷ.
Với chủ đề "Định hướng biên giới đạo đức sinh học: Tính bền vững và khả năng phục hồi tại ASEAN", Hội thảo Đạo đức Sinh học ASEAN 2025 diễn ra trong 2 ngày tại bang Sabah đã thu hút 250 đại biểu là đại diện từ 10 quốc gia thành viên ASEAN, Timor-Leste, Ban Thư ký ASEAN, các nhà khoa học, nhà đạo đức học, nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo ngành./.
Viên Luyến