Kế hoạch áp thuế mới của Mỹ khiến thị trường chứng
khoán thế giới chao đảo Hà Nội (TTXVN 2/8)
Các thị trường chứng khoán toàn cầu đã đồng loạt lao dốc trong phiên ngày 1/8, sau khi báo cáo việc làm của Mỹ yếu hơn nhiều so với dự kiến làm dấy lên lo ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục thúc đẩy kế hoạch áp thuế quan mới.
Phản ứng tiêu cực lan rộng trên khắp các thị trường tài chính. Đồng USD sụt giảm mạnh so với các loại tiền tệ chủ chốt, giá dầu lao dốc, trong khi những nhà đầu tư đổ xô vào các tài sản trú ẩn an toàn như trái phiếu chính phủ và vàng.
Các chỉ số chính của Phố Wall đều giảm sâu.
Chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm 1,2% xuống còn 43.588,58 điểm. Chỉ số S&P 500 giảm 1,6% còn 6.238,01 điểm, còn chỉ số công nghệ Nasdaq Composite lao dốc mạnh nhất với mức giảm 2,2%, đóng cửa ở mức 20.650,13 điểm.
Tại châu Âu, chỉ số FTSE 100 của London (Vương quốc Anh) giảm 0,7% xuống 9.068,58 điểm. Chỉ số CAC 40 tại Paris (Pháp) giảm 2,9% xuống 7.546,16 điểm, còn chỉ số DAX 30 trên sàn Frankfurt (Đức) giảm 2,7% xuống 23.425,97 điểm.
Đà sụt giảm trên thị trường chứng khoán diễn ra sau báo cáo từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy nền kinh tế nước này chỉ tạo thêm được 73.000 việc làm trong tháng 7/2025, một con số cực kỳ đáng thất vọng. Tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng từ mức 4,1% trước đó lên 4,2% . Đáng chú ý, Bộ Lao động đã điều chỉnh giảm gần 260.000 việc làm so với báo cáo của tháng 5 và tháng 6/2025.
Ngay sau khi dữ liệu được công bố, lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ đã giảm mạnh, cho thấy thị trường đang đánh giá triển vọng tăng trưởng yếu hơn và dự đoán Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ phải cắt giảm lãi suất vào tháng 9/2025. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm và 30 năm giảm xuống lần lượt còn 4,23% và 4,81%.
Cùng lúc, các nhà đầu tư cũng đối mặt với thông tin về kế hoạch thuế quan đã được chờ đợi từ lâu của Tổng thống Trump. Ngày 31/7, ông Trump đã công bố các mức thuế mới từ 10% đến 41% sẽ được áp lên hàng chục nền kinh tế, bao gồm cả Liên minh châu Âu (EU).
Tuy nhiên, Nhà Trắng cho biết thời điểm thực thi sẽ là ngày 7/8, thay vì ngày 1/8 như thông báo trước đó. Điều này mở ra cơ hội cho các đối tác thương mại của Mỹ có thể đàm phán những thỏa thuận song phương với Mỹ để có được các điều kiện thuận lợi hơn.
Một vài đối tác thương mại đã đạt được thỏa thuận với Mỹ, trong đó có Anh, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc. Trung Quốc vẫn đang đàm phán với Mỹ để gia hạn thỏa thuận “đình chiến” thuế quan có hiệu lực từ tháng 5/2025 và sẽ hết hạn vào ngày 12/8.
Bà Wendy Cutler, Phó chủ tịch cấp cao của Viện Chính sách Xã hội châu Á, nhận định rằng sắc lệnh hành pháp này và các thỏa thuận liên quan được ký kết trong vài tháng qua rõ ràng đã thay đổi hoàn toàn bộ quy tắc thương mại đã chi phối hoạt động thương mại quốc tế kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Các mức thuế này là một sự phô diễn sức mạnh kinh tế mà Tổng thống Trump tin rằng sẽ củng cố vị thế của những nhà xuất khẩu Mỹ, đồng thời khuyến khích sản xuất trong nước bằng cách hạn chế hàng nhập khẩu. Ông Trump đã biến thuế quan trở thành thành phần cốt lõi trong đường lối chính sách cứng rắn và mang màu sắc bảo hộ của mình. Ngày 31/7, ông khẳng định kinh tế Mỹ sẽ "không có cơ hội sống sót hay thành công" nếu không có thuế quan.
Trong khi đó, đồng USD sụt giảm. Chỉ số USD, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với rổ tiền tệ chính, đã giảm 0,85%. Giá vàng, vốn là tài sản trú ẩn trong thời kỳ bất ổn, đã tăng 1,5%.
Thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một tuần giao dịch đầy biến động, khởi đầu bằng những kỷ lục mới nhưng kết thúc trong sắc đỏ khi tâm lý lạc quan của nhà đầu tư bị thách thức bởi bình luận từ Fed và áp lực từ các hạn chót về kế hoạch áp thuế quan và đàm phán thương mại.
Tuần giao dịch mở màn đầy hứa hẹn vào ngày 28/7, khi các chỉ số chứng khoán S&P 500 và Nasdaq của Mỹ tiếp tục lập đỉnh lịch sử, được thúc đẩy bởi sự lạc quan sau khi Mỹ và EU đạt được một thỏa thuận thương mại khung. Tuy nhiên, đà tăng đã không thể duy trì khi thị trường bước vào chuỗi ba phiên giảm điểm liên tiếp.
Sự đảo chiều bắt đầu từ ngày 29/7 với các báo cáo lợi nhuận trái chiều từ những doanh nghiệp lớn như UnitedHealth và Boeing. Nhưng bước ngoặt quyết định của tuần đến vào ngày 30/7, sau cuộc họp của Fed. Dù giữ nguyên lãi suất như dự kiến, phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell đã làm giảm kỳ vọng về một đợt cắt giảm lãi suất vào tháng 9/2025, khiến thị trường quay đầu đi xuống.
Đến phiên 31/7, ngay cả báo cáo lợi nhuận ấn tượng từ các “gã khổng lồ” công nghệ như Meta và Microsoft cũng không đủ sức lan tỏa tác động tích cực ra thị trường rộng lớn hơn. Lo ngại trước hạn chót thuế quan ngày 1/8 do Tổng thống Trump đặt ra và sự thận trọng trước báo cáo việc làm quan trọng đã chiếm ưu thế, khiến các nhà đầu tư chốt lời./.
Minh Hằng (Tổng hợp)