Thổi luồng sinh khí mới vào rác thải điện tử
Hà Nội (TTXVN 27/8)-- Tại Argentina, một nhóm người đam mê công nghệ mang tên Cyber Dumpster Diver (tạm dịch: Thợ săn rác mạng) đang dẫn đầu xu hướng tái chế biến những thiết bị lỗi thời thành những sản phẩm công nghệ độc đáo. Từ máy chơi game làm từ quạt thông gió, đến máy ảnh chế từ máy quẹt thẻ POS cũ, nhiều thiết bị tưởng chừng như bỏ đi lại trở thành sản phẩm mới mẻ và hữu ích.
Cyber Dumpster Divers, với hàng chục thành viên trên khắp đất nước, không chỉ đơn thuần là một nhóm sáng tạo công nghệ. Họ ví mình như những “nhà cách mạng” chống lại giới tài phiệt công nghệ và tư tưởng “lỗi thời có chủ đích” - nơi các sản phẩm bị lập trình để nhanh chóng trở nên lỗi thời nhằm thúc đẩy tiêu dùng.
Sứ mệnh của nhóm được lấy cảm hứng từ Karl Marx, cùng hình ảnh biểu tượng là Che Guevara - nhà cách mạng nổi tiếng người Argentina - để chống lại thói quen xấu là vứt bỏ cả những thiết bị vẫn còn dùng được.
Khởi nguồn từ năm 2019, nhóm đầu tiên chỉ là nơi để mọi người chia sẻ linh kiện điện tử. Trong đại dịch COVID-19, phong trào lan rộng khi nhu cầu học tập và làm việc trực tuyến tăng cao. Các thành viên nhóm đã thu gom, cài đặt lại hệ điều hành miễn phí cho các máy tính cũ rồi tặng lại cho những người có nhu cầu.
Tại sự kiện thường niên lần thứ 3 ở Buenos Aires, nhóm đã tổ chức các buổi hướng dẫn sửa điện thoại hỏng, giới thiệu máy chơi game được làm từ quạt công nghiệp và dạy mọi người cách chạy ứng dụng AI trên máy tính cũ. Trên màn hình, khẩu hiệu “Old things work” (Đồ cũ vẫn dùng tốt) được hiển thị nổi bật.
Kỹ sư điện tử 47 tuổi Juan Carrique đã vượt 470 km từ tỉnh Santa Fe để đến giới thiệu mô hình “roboticlaje” (robot tái chế). Ông hướng dẫn học sinh chế tạo cảm biến nhiệt độ và bộ điều khiển động cơ từ rác thải điện tử. Là người mắc bệnh tiểu đường, Carrique còn dùng ứng dụng mã nguồn mở để nối thiết bị đo đường huyết cũ với điện thoại, kéo dài tuổi thọ thiết bị vượt giới hạn của nhà sản xuất. Ông cho rằng người dùng cần tự nhận biết thiết bị của mình có còn hoạt động hay không, chứ không thể để các công ty hay nhà sản xuất quyết định điều đó.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Liên hợp quốc năm 2024, Argentina thải ra khoảng 520.000 tấn rác thải điện tử mỗi năm, xếp thứ 5 tại châu Mỹ, sau Mỹ, Brazil, Mexico và Canada. Trên toàn cầu, con số này đạt mức kỷ lục 62 triệu tấn vào năm 2022./.
Vân Oanh