Áp lực giải trừ vũ khí hạt nhân không còn mạnh như trước
Hà Nội (TTXVN 5/8)-- Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, 80 năm sau hai vụ ném bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản, giới chuyên gia cảnh báo các cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân đang nóng lên trên toàn cầu và thế giới đang đứng trước nguy cơ sử dụng vũ khí hạt nhân một lần nữa.
Chuyên gia Joseph Cirincione - người sáng lập tổ chức an ninh toàn cầu Ploughshares Fund – cho rằng những động lực thúc đẩy chạy đua vũ trang trong những năm 1950 và 1960 đang trở lại, trong khi áp lực từ công chúng về giải trừ vũ khí hạt nhân không còn mạnh mẽ như trước. Điều này được thể hiện qua việc tạp chí "Bulletin of Atomic Scientists" đã điều chỉnh Đồng hồ Ngày tận thế lên chỉ còn 89 giây trước nửa đêm vào tháng 1/2025, phản ánh nguy cơ hủy diệt của nhân loại.
Theo ông Cirincione, tất cả 9 quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân trên thế giới hiện nay (gồm Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Israel và Triều Tiên) đều đang tăng cường hoặc hiện đại hóa kho vũ khí của mình. Những động thái gần đây như việc Pháp xem xét mở rộng phạm vi bảo vệ hạt nhân sang các quốc gia khác thuộc Liên minh châu Âu (EU) hay việc có nước cân nhắc tự chế tạo vũ khí cho thấy tình hình đang trở nên bất ổn. Ngoài ra, các cuộc xung đột và căng thẳng ngoại giao cũng khiến nguy cơ leo thang hạt nhân trở nên rõ rệt hơn.
Ông Cirincione cho rằng, sau Chiến tranh Lạnh, các quốc gia hạt nhân đã ký kết nhiều hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược, dẫn đến việc kho vũ khí toàn cầu thu hẹp đáng kể và tạo cảm giác an toàn cho công chúng. Nhiều người tin rằng mối đe dọa hạt nhân đã lùi vào quá khứ và không còn là mối quan tâm hàng đầu. Thay vào đó, họ chuyển sự chú ý sang các vấn đề cấp bách hơn như biến đổi khí hậu, khủng bố, hoặc kinh tế.
Tuy nhiên, do không còn chịu nhiều áp lực công khai nên một số chính trị gia và chính phủ giảm bớt động lực tiếp tục giải trừ vũ khí hủy diệt hàng loạt. Ông Cirincione cho rằng cần có một "cú sốc" để thức tỉnh công chúng và khôi phục nỗ lực giải trừ vũ khí, qua đó ngăn chặn cuộc chạy đua vũ trang đang ngày càng nóng lên./.
Thanh Hải