Luxembourg mở rộng sự tham gia của Nhà nước trong các ngành kinh tế then chốt
Hà Nội (TTXVN 21/8)
Trong bối cảnh nhiều quốc gia châu Âu đang điều chỉnh chiến lược kinh tế nhằm ứng phó với những biến động toàn cầu, Luxembourg (Lúc-xăm-bua) tiếp tục duy trì sự tham gia trực tiếp của Nhà nước trong một số doanh nghiệp then chốt. Chính phủ nước này khẳng định, việc nắm giữ cổ phần không nhằm mục tiêu đầu tư tài chính, mà xuất phát từ yêu cầu bảo đảm chủ quyền, an ninh kinh tế và định hướng phát triển lâu dài.
Nhà nước Luxembourg hiện đang trực tiếp hoặc gián tiếp nắm giữ cổ phần trong hàng chục doanh nghiệp, trải rộng từ lĩnh vực thép, năng lượng, hàng không cho đến tài chính và truyền thông. Bộ trưởng Tài chính Gilles Roth khẳng định, mục tiêu của chiến lược này không phải là lợi nhuận tài chính đơn thuần, mà nhằm bảo đảm chủ quyền và sự tự chủ chiến lược của đất nước.
Theo số liệu do ông Roth công bố khi trả lời chất vấn tại Quốc hội, Nhà nước Luxembourg hiện sở hữu khoảng 50 doanh nghiệp tư nhân, trong đó có 7 doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán. Một số khoản đầu tư đáng chú ý gồm 1,52% cổ phần tại tập đoàn thép Arcelor Mittal, 40,12% tại công ty điện Our, 39,05% tại hãng hàng không Luxair, 55,08% tại Technoport và 100% tại WSA.
Ngoài ra, Nhà nước còn gián tiếp nắm giữ cổ phần tại nhiều doanh nghiệp thông qua các tổ chức công như Ngân hàng Tiết kiệm Nhà nước Luxembourg (BCEE), hay Công ty Tín dụng và Đầu tư Quốc gia (SNCI). Thông qua BCEE, Nhà nước hiện gián tiếp sở hữu cổ phần tại Encevo (12%), Cargolux (10,91%), Luxair (21,81%) và LuxTrust (6,99%).
Bộ trưởng Roth nhấn mạnh, các khoản đầu tư công được chia thành ba nhóm chính. Nhóm thứ nhất là những doanh nghiệp cung cấp hạ tầng và dịch vụ công thiết yếu như năng lượng, kho vận (logistics), giao thông, nhà ở và truyền thông. Việc Nhà nước duy trì tỷ lệ sở hữu trong các đơn vị này nhằm bảo đảm an ninh và chủ quyền quốc gia. Nhóm thứ hai bao gồm những ngành kinh tế then chốt, điển hình là thép và tài chính, nơi sự hiện diện của Nhà nước đóng vai trò ổn định và hỗ trợ phát triển. Nhóm còn lại là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đổi mới và hỗ trợ phát triển kinh tế.
Chiến lược này đã có những thay đổi đáng kể theo thời gian. Nếu như cách đây 25 năm, Nhà nước chỉ hiện diện trong năm lĩnh vực gồm thép, năng lượng, nhà ở, giao thông và logistics, thì nay phạm vi đã mở rộng sang cả tài chính và truyền thông. Tỷ lệ cổ phần tại một số doanh nghiệp cũng tăng lên rõ rệt, như tại Luxair, mức sở hữu của Nhà nước đã tăng từ 23,11% năm 2000 lên 39,05% năm 2024.
Trả lời về câu hỏi liệu Nhà nước có coi đây là nguồn thu bổ sung ngân sách giống như các nhà đầu tư tư nhân, Bộ trưởng Gilles Roth khẳng định, mục tiêu chính của các khoản đầu tư không nằm ở lợi nhuận tài chính.
Ông nhấn mạnh: “Các khoản đầu tư của Nhà nước được thực hiện vì lý do chiến lược chứ không phải để đầu tư tài chính”. Thực tế, tỷ lệ cổ phần mà Nhà nước nắm giữ tại các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán là rất hạn chế, cho thấy Chính phủ Luxembourg không đặt nặng yếu tố cổ tức, mà coi đây là công cụ để bảo vệ lợi ích quốc gia và duy trì định hướng phát triển lâu dài.
Với cách tiếp cận này, Luxembourg đang khẳng định mô hình “nhà nước tham gia chủ động” vào nền kinh tế, trong đó các khoản đầu tư công đóng vai trò bảo đảm chủ quyền, an ninh kinh tế và sự tự chủ chiến lược của đất nước. Đây được xem là định hướng quan trọng giúp Luxembourg củng cố nền tảng vững chắc, vừa duy trì sự ổn định nội tại, vừa thích ứng hiệu quả trước những thách thức từ môi trường kinh tế quốc tế nhiều biến động./.
Hương Giang (P/v TTXVN tại Brussels)