Giảm 44/425 ngày thực hiện
thủ tục đăng ký đất đai Hà Nội (TTXVN 2/8)
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, Nghị định 151/2025/NĐ-CP Quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai có hiệu lực từ 1/7/2025 đã cắt giảm đáng kể thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai. Đây cũng là những điểm mới được cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân quan tâm.
Theo bà Phạm Thị Thịnh - Trưởng phòng Đo đạc và Đăng ký đất đai (Cục Quản lý đất đai), cụ thể, Nghị định 151 đã bãi bỏ 3/30 thủ tục và rút ngắn 44/425 ngày thực hiện các thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất. Đồng thời, 3/8 loại giấy tờ không còn bắt buộc, bao gồm xác nhận đủ điều kiện tồn tại công trình, mẫu biên bản hợp đồng và tờ trình của cấp xã.
Đáng chú ý, UBND cấp xã khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không còn yêu cầu người dân nộp xác nhận về tranh chấp, quy hoạch và tính ổn định sử dụng đất. Quy trình cấp Giấy chứng nhận lần đầu gồm 3 bước: nộp hồ sơ tại Trung tâm Phục vụ hành chính công;
cơ quan tiếp nhận kiểm tra hồ sơ; và UBND cấp xã kiểm tra thực tế, quyết định hình thức sử dụng đất, gửi phiếu chuyển xác định nghĩa vụ tài chính.
Nếu không thuộc diện miễn phí, hồ sơ được chuyển lên cấp tỉnh để UBND tỉnh quyết định giá đất và cấp Giấy chứng nhận sau khi nghĩa vụ tài chính hoàn tất. Các hợp đồng đã ký trước ngày 1/7/2025 vẫn giữ nguyên hiệu lực đến hết thời hạn.
Cùng đó, Nghị định 151 cũng giúp giảm 50 ngày thủ tục giao, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng đất. Điều này đánh dấu bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính lĩnh vực đất đai, đặc biệt với việc phân cấp mạnh mẽ cho cấp xã - ông Phùng Tuấn Anh, Phó phòng Quy hoạch và Giao đất (Cục Quản lý Đất đai) cho hay.
Như vậy, Chủ tịch UBND cấp xã nay có thể ký quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với các trường hợp được miễn toàn bộ tiền sử dụng đất hoặc thuê đất thay vì tập trung ở cấp huyện, tỉnh như trước.
Một thay đổi đáng chú ý nữa là rút ngắn được thời gian giải quyết thủ tục như: giảm từ 85 ngày còn 35 ngày đối với các đối tượng chính sách chưa có đất ở; giảm từ 20 ngày xuống 7 ngày với các thủ tục điều chỉnh do sai sót. Các thủ tục khác cũng được tinh gọn, tạo thuận lợi rõ rệt cho người dân và nhà đầu tư…
Ngoài ra, Nghị định 151 còn quy định 6 nhóm thủ tục hành chính, được chuẩn hóa thành 9 bước rõ ràng, từ nộp hồ sơ đến bàn giao đất thực địa. Toàn bộ quy trình do cấp xã điều hành, minh bạch và gần dân hơn. Đặc biệt, cấp xã phải công khai quỹ đất ở chưa giao và tiếp nhận hồ sơ người dân.
Với định hướng phân quyền đi kèm trách nhiệm, nâng cao hiệu quả và ưu tiên nhóm yếu thế, các chuyên gia đánh giá, Nghị định 151 trở thành công cụ pháp lý quan trọng cho mục tiêu phát triển bền vững trong nông nghiệp, môi trường và nhà ở nông thôn.
Cùng với những đổi mới này, hiện Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục hoàn thiện quy trình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024.
Quy trình được bắt đầu từ việc xây dựng kế hoạch thu hồi đất, tổ chức họp dân, thông báo thu hồi và tiến hành điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm. Trường hợp người dân không hợp tác, sẽ thực hiện kiểm đếm bắt buộc và có thể cưỡng chế nếu cần thiết. Sau đó là các bước lập, lấy ý kiến, thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Khi phương án được duyệt, cơ quan chức năng sẽ thực hiện chi trả bồi thường, bố trí tái định cư và ra quyết định thu hồi đất.
Các chuyên gia chung nhận định, Nghị định 151 nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương hai cấp, đảm bảo hoạt động quản lý đất đai không bị gián đoạn sau sắp xếp đơn vị hành chính. Do đó, Nghị định đã phân định rõ nhiệm vụ giữa các cấp chính quyền, chuyển một loạt thẩm quyền từ Trung ương về địa phương. Đặc biệt, 8 thẩm quyền của UBND cấp tỉnh được phân cấp cho UBND cấp xã, trong đó có quyền thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất… đối với các trường hợp miễn tiền sử dụng đất.
Đồng thời, Nghị định cũng cho phép duy trì quy hoạch sử dụng đất cấp huyện trong thời gian chờ quy hoạch mới, đồng thời cắt giảm 11 thủ tục hành chính và 8 loại giấy tờ. Ngoài ra, quy định mới tạo thuận lợi trong việc nộp hồ sơ và mở rộng vai trò các tổ chức tại cấp xã trong phát triển quỹ đất./.
Thu Hằng