Vấn đề người di cư: Số người nhập cư ở Mỹ lần đầu tiên giảm sau hơn nửa thế kỷ
- Uganda đồng ý tiếp nhận người di cư bị Mỹ trục xuất Hà Nội (TTXVN 22/8)-- Bức tranh di cư tại Mỹ đang có sự thay đổi rõ rệt sau, khi nước này ghi nhận số người nhập cư sụt giảm lần đầu tiên sau hơn nửa thế kỷ, cũng như việc Uganda đồng ý tiếp nhận một số người di cư bị Washington trục xuất.
Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn báo cáo công bố ngày 21/8 của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy số người nhập cư tại Mỹ đã giảm từ mức kỷ lục 53,3 triệu người hồi tháng 1 xuống còn 51,9 triệu vào tháng 6/2025, tức giảm 1,4 triệu người chỉ trong nửa năm. Đây là lần đầu tiên kể từ thập niên 60 của thế kỷ trước, Mỹ ghi nhận số người nhập cư sụt giảm.
Theo Trung tâm Pew, sự suy giảm phản ánh rõ trong lực lượng lao động, vốn đã mất hơn 750.000 nhân công kể từ đầu năm nay. Trước đó, trong giai đoạn 2021–2023, số người nhập cư tăng mạnh, góp phần duy trì tỷ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục tại Mỹ. Các chuyên gia cảnh báo nếu không có người nhập cư mới bổ sung, lực lượng lao động Mỹ sẽ khó tăng trưởng, gây sức ép đối với nền kinh tế.
Báo cáo chỉ ra nguyên nhân chính nằm ở sự thay đổi chính sách biên giới và nhập cư. Dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã siết chặt quản lý nhập cư và chính quyền Tổng thống Donald Trump đã tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch trấn áp. Các biện pháp gồm tăng cường bắt giữ và trục xuất ngay tại nhà riêng, nơi làm việc và trên đường phố; hạn chế nhập cư hợp pháp thông qua việc cắt giảm số lượng người tị nạn được tiếp nhận, thắt chặt quy trình cấp thị thực, ban hành lệnh cấm đi lại và dựng thêm rào cản thủ tục.
Những người nhập cư trở thành công dân Mỹ thông qua quá trình nhập tịch chiếm tỷ lệ lớn nhất trong tổng số người nhập cư, với 46%, tương đương 23,8 triệu người. Tiếp theo là 14 triệu người nhập cư “không có giấy tờ,” chiếm 27%; 11,9 triệu thường trú nhân hợp pháp (người có thẻ xanh), chiếm 23%; và 2,1 triệu cư dân tạm thời hợp pháp, chiếm 4%, những người này được phép ở lại Mỹ trong thời gian giới hạn, thường là để học tập hoặc làm việc.
Dù giảm, Mỹ vẫn là quốc gia có số lượng người nhập cư lớn nhất thế giới, song tỷ trọng chỉ chiếm 15,4% dân số, thấp hơn nhiều so với Canada (22%) hay Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (75%).
Song song với xu hướng siết chặt nhập cư và gia tăng trục xuất, Mỹ lại chứng kiến một hiện tượng trái ngược khi ngày càng nhiều công dân Mỹ tìm đường xin tị nạn ở nước ngoài.
Số liệu của Hội đồng Di trú và Tị nạn Canada cho thấy trong nửa đầu năm 2025, đã có 245 công dân Mỹ nộp đơn xin tị nạn tại Canada, vượt tổng số đơn cả năm 2024 và là mức cao nhất kể từ 2019. Dù tỷ lệ được chấp thuận còn thấp, giới luật sư cho biết ngày càng có nhiều người chuyển giới Mỹ nộp đơn, nhằm tránh những hạn chế mới về quyền lợi trong y tế, quân sự, giáo dục và thể thao sau các phán quyết của Tòa án Tối cao và chính sách của chính quyền Trump.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Uganda xác nhận đã đạt một thỏa thuận tạm thời với Mỹ về việc tiếp nhận một số người di cư bị trục xuất, áp dụng cho các trường hợp không có tiền án, không phải trẻ vị thành niên đi 1 mình và ưu tiên người mang quốc tịch châu Phi.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Uganda cho biết thỏa thuận đã được “hoàn tất và hai bên vẫn đang thảo luận cách thức thực hiện. Bộ trưởng Quan hệ Quốc tế Henry Okello Oryem nhấn mạnh mặc dù Uganda được biết đến trên toàn thế giới với chính sách nhân đạo về người tị nạn, nhưng vẫn có những giới hạn.
Trước đó, Mỹ đã tiến hành các đợt trục xuất sang một số quốc gia châu Phi khác như Eswatini và Nam Sudan./.
Ngọc Quang - Linh Tô