Australia có nguy cơ lãng
phí lợi thế tự nhiên về năng lượng Mặt Trời Hà Nội (TTXVN 6/8)
Trang tin của Viện Lowy (Australia) ngày 6/8 cho biết, các số liệu thống kê cho thấy Australia chỉ cần lắp đặt các tấm pin Mặt Trời trên 2% diện tích đất liền của nước này là đã có thể sản xuất đủ điện để đáp ứng nhu cầu của toàn thế giới. Chuyên gia hàng đầu về năng lượng tái tạo của Đan Mạch, ông Henrik Stiesdal, nhận định Australia gần như là quốc gia duy nhất trên thế giới có tiềm năng như vậy.
Trong một năm, năng lượng Mặt Trời khả dụng trên đất liền của Australia ước tính đạt 58 triệu petajoule (1 petajoule = 278 GWh), trong khi hiện tại toàn thế giới chỉ sử dụng 600.000 petajoule mỗi năm. Tuy nhiên, việc mở rộng cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo của Australia để đáp ứng và khai thác tiềm năng toàn cầu này rất khó khăn.
Mặc dù vậy, việc thu hẹp phạm vi xuống cấp khu vực có thể hoàn toàn khả thi. Dự án SunCable của Australia đánh dấu một bước tiến mới theo hướng này, dù gần đây đã thất bại trong việc huy động vốn. Trong bối cảnh nhu cầu điện năng tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương ước tính sẽ tăng 70% trong 15 năm tới, SunCable - dự án được tài trợ bởi một liên doanh do tập đoàn Grok Ventures của tỷ phú công nghệ Mike Cannon-Brookes dẫn đầu, muốn tận dụng nguồn ánh nắng dồi dào trên khắp các khu vực nóng nhất của Australia và cung cấp điện cho Đông Nam Á. Mục tiêu của dự án là đáp ứng 15% nhu cầu điện năng trong tương lai của Singapore (Xin-ga-po)
thông qua tuyến cáp ngầm dài 4.300 km, uốn lượn từ thành phố Darwin của Australia qua các đảo của Indonesia (In-đô-nê-xi-a).
Trong bối cảnh các trung tâm dữ liệu, trung tâm sản xuất và siêu đô thị ngốn năng lượng ở Trung Quốc, Ấn Độ và Đông Nam Á đang gia tăng theo cấp số nhân, Australia thực sự có thể khẳng định mình là một siêu cường năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, Australia lại chưa chắc đã sẵn sàng tài trợ cho việc này. Viện Hàn lâm Khoa học Australia lưu ý rằng đầu tư của quốc gia này vào nghiên cứu và phát triển (R&D) đang ở mức thấp kỷ lục, và trong 5 năm tới, Australia sẽ đứng cuối danh sách các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) về chỉ số này.
Vì vậy, con đường dẫn đến thành công của Australia dường như vẫn còn nhiều trở ngại. Theo Hội đồng Khí hậu, Australia cần 49 GW điện từ pin và thủy điện tích năng vào năm 2050 để đáp ứng nhu cầu của đất nước. Con số này gấp 15 lần công suất lưu trữ pin hiện tại của Australia.
Báo cáo gần đây của Hội đồng Khí hậu cho thấy Australia hiện có 12,5 GW công suất đang được xây dựng và 12,5 GW khác đang được triển khai. Tuy nhiên, sự chậm trễ trong việc phát triển các trang trại gió, vốn rất cần thiết để Australia đạt được các mục tiêu năng lượng sạch, sẽ khiến nước này khó đạt được mục tiêu sản xuất 82% năng lượng tái tạo vào năm 2030.
Australia cần nhiều tư duy mang tính đột phá hơn. Các sáng kiến như lưu trữ năng lượng dài hạn, chẳn hạn như lưu trữ tại chỗ ở các vùng sâu vùng xa, có thể giảm sự phụ thuộc vào đường dây truyền tải điện đường dài. Và một nhà máy điện than bỏ hoang ở bờ biển phía Đông Australia hiện là nơi đặt Siêu pin Waratah, một trong những siêu pin mạnh nhất được xây dựng trên thế giới. Điều này cho thấy lợi ích của việc tái sử dụng các địa điểm lỗi thời.
Những tiến bộ trong công nghệ thu thập, lưu trữ và cung cấp năng lượng là một phần thiết yếu của giải pháp, nhưng chúng phụ thuộc vào việc hiện đại hóa lưới điện. Để đáp ứng nhu cầu trong tương lai của Australia, Cơ quan Điều hành Thị trường Năng lượng Australia dự kiến sẽ cần 10.000 km đường dây truyền tải mới vào năm 2050 để tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện. Khoảng 1/4 cơ sở hạ tầng này đã được triển khai, với lộ trình bao gồm các tấm pin Mặt Trời lắp trên mái nhà, pin gia dụng và xe điện là những yếu tố then chốt. Việc áp dụng hệ thống pin gia dụng trong nước có khả năng tiết kiệm cho người tiêu dùng khoảng 4,1 tỷ AUD (2,66 tỷ USD) chi phí.
Trong bối cảnh Australia cần vượt qua những rào cản pháp lý, xã hội và chính sách rộng lớn hơn liên quan đến năng lượng tái tạo, và dư luận đang chia rẽ về các nguồn năng lượng gây tranh cãi hơn như hydro xanh và năng lượng hạt nhân, trọng tâm của quốc gia này vẫn phải là lợi nhuận cao từ năng lượng Mặt trời và gió. Tuy nhiên, với khoảng cách lớn về chính sách trong R&D, Australia đang đối mặt với nguy cơ lãng phí lợi thế tự nhiên của mình trong việc dẫn đầu về năng lượng sạch./.
Thanh Tú (P/v TTXVN tại Sydney)