30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN: Việt Nam – Nhân tố tích cực và trụ cột trong sự phát triển của ASEAN Hà Nội (TTXVN 1/8)-- Việc gia nhập ASEAN không chỉ là một bước ngoặt trong chính sách đối ngoại của Việt Nam, mà còn là một trong những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao vị thế khu vực và quốc tế của cả ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng. Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lào Thongsavanh Phomvihane với phóng viên TTXVN tại Viêng Chăn nhân dịp kỷ niệm 30 năm ngày Việt Nam gia nhập ASEAN (28/7/1995 – 28/7/2025).
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lào Thongsavanh Phomvihane đánh giá cao vai trò và những đóng góp tích cực, thực chất của Việt Nam trong suốt 30 năm đồng hành cùng ASEAN; nhấn mạnh, trong suốt hành trình ấy, Việt Nam đã 3 lần đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN (1998, 2010, 2020), chủ động và trách nhiệm trong mọi lĩnh vực hợp tác thuộc 3 trụ cột Cộng đồng ASEAN.
Theo Bộ trưởng Ngoại giao Lào, Việt Nam không chỉ tham gia, mà còn định hình nhiều chính sách lớn trong ASEAN như: góp phần tích cực vào việc xây dựng Hiến chương ASEAN, Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, Chiến lược kết nối ASEAN... Những sáng kiến và văn kiện quan trọng được Việt Nam thúc đẩy thông qua đã trở thành nền tảng bền vững cho hợp tác trong nội khối và giữa ASEAN với các đối tác. Đặc biệt, việc Việt Nam tích cực đóng góp vào việc giữ gìn hòa bình và ổn định khu vực là nền tảng để phát triển bền vững, cả trong nước và trong ASEAN. Nhờ đó, Việt Nam đã nâng cao vai trò chính trị, mở rộng quan hệ đối ngoại, tăng cường vị thế trên các diễn đàn khu vực và quốc tế, nhận được sự tin cậy của các nước thành viên và đối tác.
Bộ trưởng Thongsavanh nhấn mạnh, sau khi gia nhập ASEAN năm 1995, Việt Nam đã tận dụng hiệu quả các cơ hội hội nhập kinh tế khu vực, đặc biệt trong khuôn khổ Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Nhờ đó, Việt Nam vươn lên trở thành nước xuất khẩu hàng hóa lớn thứ ba trong ASEAN, với các mặt hàng chủ lực như điện tử, dệt may và nông sản. Bên cạnh hợp tác nội khối, Việt Nam đã chủ động mở rộng hợp tác kinh tế đối ngoại thông qua việc ký kết nhiều hiệp định thương mại quan trọng như: FTA ASEAN+, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)...
giúp thu hút dòng vốn đầu tư từ các tập đoàn lớn như Samsung, Intel, Apple, thúc đẩy tăng trưởng công nghệ cao, đặc biệt trong lĩnh vực số như 5G, trí tuệ nhân tạo (AI) và chuỗi khối (blockchain). Việt Nam cũng đầu tư mạnh vào phát triển cơ sở hạ tầng: cảng biển, sân bay, đường sắt kết nối, góp phần tạo nên mạng lưới kết nối khu vực, thể hiện rõ vai trò đầu tàu trong hội nhập khu vực và quốc tế.
Trước những diễn biến phức tạp của tình hình địa chính trị toàn cầu, ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng phải đối mặt với những thách thức mới: cạnh tranh giữa các cường quốc, xung đột khu vực, rào cản thương mại…
Trong bối cảnh đó, Việt Nam giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác hòa bình và giải quyết xung đột bằng biện pháp ngoại giao. Một minh chứng nổi bật là việc Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên tại Hà Nội năm 2019, cho thấy năng lực, vị thế và uy tín của Việt Nam trong việc tạo dựng đối thoại hòa bình và xây dựng lòng tin ở khu vực. Theo Bộ trưởng Ngoại giao Lào, Việt Nam cũng đã linh hoạt cải cách nội bộ để thích ứng với tình hình quốc tế, giữ vững lợi ích quốc gia trên nền tảng hệ tư tưởng ổn định, góp phần củng cố vị thế trong ASEAN và thế giới.
Hướng tới Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 - một ASEAN đổi mới sáng tạo, gắn kết, vì người dân, Bộ trưởng Thongsavanh kỳ vọng Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vai trò dẫn dắt trong nhiều lĩnh vực: phát triển bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển, gìn giữ hòa bình, xây dựng lòng tin, thúc đẩy hợp tác thương mại - đầu tư nội khối và với đối tác ngoài khu vực. Bộ trưởng Ngoại giao Lào Thongsavanh tin tưởng rằng Việt Nam sẽ là nhân tố quan trọng trong việc thực hiện các kế hoạch chiến lược thuộc ba trụ cột Cộng đồng ASEAN, đóng góp cho sự thịnh vượng chung của khu vực.
Trước những thách thức toàn cầu, Bộ trưởng Thongsavanh Phomvihane kêu gọi toàn thể các nước thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam, tiếp tục phát huy và bảo vệ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực. Ông nhấn mạnh cần tăng cường cơ chế đối thoại, duy trì đoàn kết, thống nhất và đồng thuận nội khối; đồng thời thúc đẩy hợp tác bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau với các đối tác bên ngoài. Bộ trưởng Ngoại giao Lào Thongsavanh Phomvihane kết luận, với những thành tựu đã đạt được trong ba thập kỷ qua, Việt Nam không chỉ là thành viên chủ động, tích cực mà còn là nhân tố dẫn dắt trong xây dựng ASEAN gắn kết và thích ứng, một ASEAN vững mạnh, vì hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trong khu vực và trên thế giới./.
Xuân Tú - Bá Thành