Phát hiện gây bất ngờ về lõi Sao Mộc
Hà Nội (TTXVN 27/8)-- Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Anh công bố trên tạp chí của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia Anh (RAS) đã đảo ngược quan điểm lâu nay về Sao Mộc – hành tinh khí lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Cụ thể, thay vì sở hữu một lõi rắn đặc như giới thiên văn học từng khẳng định, Sao Mộc thực chất có một “lõi mờ nhòe” (fuzzy core), phân tán và trải rộng, hình thành từ quá trình tích tụ dần dần các vật chất chứ không phải từ một vụ va chạm dữ dội thuở sơ khai của Hệ Mặt Trời.
Theo nghiên cứu, trong quá trình hình thành, Sao Mộc đã hút vào mình đủ loại vật chất đa dạng từ môi trường xung quanh, bao gồm đá, khoáng chất nặng, lẫn các khí nhẹ. Thay vì để các vật chất nặng lắng đọng tạo thành lõi rắn riêng biệt, chúng lại dần dần hòa trộn từ từ với lớp vỏ khí, tạo ra một vùng lõi trải rộng và “loãng” hơn nhiều so với hình dung truyền thống.
Kết quả này phù hợp hơn với các dữ liệu trọng lực mà tàu thám hiểm Juno gửi về, cho thấy khối lượng lõi của Sao Mộc không tập trung vào một điểm đặc ở trung tâm, mà phân bổ trong một vùng rộng lớn bên trong hành tinh.
Trong nhiều thập kỷ, giới thiên văn học vẫn tin rằng Sao Mộc hình thành từ một vụ va chạm khổng lồ, tạo nên lõi rắn, rồi dần hút hydro và heli từ đĩa bụi khí để trở thành hành tinh khí khổng lồ ngày nay. Nhưng nghiên cứu mới đã mở ra một kịch bản khác, đó là quá trình “tích góp” vật chất hỗn hợp, chậm rãi và lâu dài.
Sao Mộc luôn có vị trí đặc biệt trong nghiên cứu thiên văn học, do đây là hành tinh có kích thước lớn nhất và bí ẩn nhất trong Hệ Mặt Trời. Mặc dù các sứ mệnh không gian như Galileo và Juno đã cung cấp vô số hình ảnh và thông tin đáng kinh ngạc về bầu khí quyển cũng như những cơn bão lớn trên Sao Mộc, nhưng sự hình thành lõi của hành tinh khổng lồ này vẫn là câu hỏi lớn chưa có lời giải./.
Thanh Phương