Hồi sinh những mảnh gốm vỡ từ con tàu đắm nổi tiếng
Hồi sinh những mảnh gốm vỡ từ con tàu đắm nổi tiếng Hà Nội (TTXVN 10/9)-- Những mảnh gốm sứ Trung Quốc trục vớt từ một con tàu đắm nổi tiếng cách đây hàng trăm năm đang được “thổi hồn” nghệ thuật tại Malaysia. Những mảnh gốm sứ vỡ nát từ thế kỷ 17 này từng tưởng chừng bị vứt bỏ, cho đến khi nữ nghệ sĩ Malaysia Alice Chang nhìn thấy tiềm năng biến chúng thành tác phẩm nghệ thuật. Sau khi tình cờ thấy bài đăng trên mạng xã hội rao bán số mảnh sứ này, nữ nghệ sĩ Alice Chang, 57 tuổi, đã chi hơn 10.000 ringgit (2.370 USD) để mua khoảng 50 kg mảnh vỡ. Trong triển lãm cá nhân gần đây mang tên “Me, Then Blue” tổ chức tại xưởng sáng tác ở Ampang, ngoại ô Kuala Lumpur, bà đã “tái sinh” số sứ vỡ thành những tác phẩm điêu khắc mô phỏng cảnh giới mộng ảo dưới lòng biển sâu. Nguyên liệu bà sử dụng chính là mảnh vỡ từ lô hàng gốm sứ xanh – trắng từng một thời lừng danh, sản xuất tại Cảnh Đức Trấn (Jingdezhen), thủ phủ gốm sứ nổi tiếng của Trung Quốc. Lô hàng này được chở trên con tàu buôn Bồ Đào Nha bị đắm ngoài khơi Malaysia khoảng năm 1625, nhiều khả năng trong một trận hải chiến. Con tàu được phát hiện năm 1998 sau khi ngư dân tình cờ kéo được mảnh gốm trong lưới, về sau được đặt tên “Vạn Lịch” (Wanli) theo niên hiệu Hoàng đế thời nhà Minh của Trung Quốc. Đây được coi là một trong những phát hiện khảo cổ hàng hải quan trọng nhất Đông Nam Á, hiện được Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) công nhận trong Chương trình Con đường Tơ lụa. Trong khi những hiện vật còn nguyên vẹn được lưu giữ tại bảo tàng, phần lớn mảnh vỡ lại bị “bỏ đi như thứ vô dụng”. Bà Chang chia sẻ: “400 năm lịch sử của những mảnh gốm này chứa đựng câu chuyện về quá khứ và cả những gợi mở cho tương lai. Nếu không ai cần, chúng sẽ bị vứt bỏ – điều đó thật lãng phí”. Nữ nghệ sĩ đã sắp đặt không gian triển lãm như thể khán giả đang đắm chìm trong đại dương xanh thẳm. Bà nhấn mạnh: “Đây là một phần lịch sử của Malaysia, một di sản hàng hải chưa được biết đến nhiều. Phát hiện này giống như chương sách bị lãng quên, nay được kể lại”. Theo nữ nghệ sĩ, trọng tâm của triển lãm là 11 tác phẩm điêu khắc gắn mảnh sứ trục vớt, bên cạnh 20 bức tranh sơn dầu. Với nữ nghệ sĩ người Malaysia gốc Hoa, dự án nghệ thuật với số sứ vỡ này còn mang ý nghĩa cá nhân sâu sắc khi bà thấy mình được kết nối lại với cội nguồn văn hóa. Một số tác phẩm gợi hình dáng bình hoa cổ, một số khác tựa như những con sóng đang cuộn trào, đặt trên gương để phản chiếu ánh sáng như đáy biển. Nữ nghệ sĩ chia sẻ: “Chúng cho thấy vẻ đẹp trong sự đổ vỡ. Tùy góc nhìn, bạn có thể biến những mảnh vỡ thành điều đẹp đẽ”./. Hoàng Châu
