Hệ thống lưỡng đảng của Hàn Quốc đang chuyển hướng?
TTXVN (Seoul 4/8)
Tờ “Korea JoongAng Daily” (Hàn Quốc) ngày 4/8 đăng bài viết có tựa đề “Hệ thống lưỡng đảng của Hàn Quốc đang chuyển hướng” của Jaung Hoon, Giáo sư danh dự tại Đại học Chung Ang (Hàn Quốc).
Nội dung như sau:
Hệ thống lưỡng đảng của Hàn Quốc, một đặc điểm nổi bật của Xứ sở Kim Chi kể từ khi dân chủ hóa, đang lung lay. Đảng đối lập Quyền lực Quốc dân (PPP) bảo thủ đã mất đi phần lớn sức ảnh hưởng chính trị, uy tín và sức hấp dẫn. Trong khi đó, đảng cầm quyền Dân chủ (DP) theo đường lối tự do, nắm giữ 175 ghế trong Quốc hội và toàn bộ quyền lực của tổng thống, đã nổi lên như một đảng cầm quyền chiếm ưu thế nhất kể từ khi Hàn Quốc bắt đầu dân chủ hóa.
Một số nhà quan sát đang đặt câu hỏi liệu DP có thể duy trì vị thế bá chủ trước một loạt các đảng nhỏ lẻ và bước vào kỷ nguyên cầm quyền lâu dài tương tự như đảng Dân chủ Tự do (LDP) của Nhật Bản hay không? Nếu DP thắng áp đảo trong cuộc bầu cử địa phương năm 2026, liệu họ có củng cố được vị thế trên toàn quốc hay không? Một số dấu hiệu đang cho thấy khả năng này: Thứ nhất là sự suy yếu liên tục của PPP; Thứ hai là sự thống trị của nhóm “nòng cốt” của DP trong độ tuổi 40 và 50 ở khu vực đô thị Seoul, những người hiện đang đặt ra chương trình nghị sự trong nhiều lĩnh vực của xã hội.
Tuy nhiên, cũng có những dấu hiệu cho thấy sự cầm quyền của DP có thể sẽ không còn suôn sẻ. Những cuộc tranh luận gần đây về việc phục hồi thị trường vốn và cải cách thuế cho thấy có sự bất đồng giữa cách tiếp cận thực dụng của Tổng thống Lee Jae Myung và sự cứng nhắc về tư tưởng của một số đảng viên.
“Đèn xanh” đầu tiên cho sự thống trị liên tục của DP là sự tê liệt gần như hoàn toàn của PPP. Kể từ cuộc khủng hoảng thiết quân luật năm 2024, PPP đã sa sút và mất dần ảnh hưởng. Việc PPP không tham gia cuộc bỏ phiếu quan trọng nhằm dỡ bỏ lệnh thiết quân luật vào tháng 12/2024 đã đánh dấu một bước ngoặt. Sự do dự sau đó trong việc cắt đứt hoàn toàn quan hệ với cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol và sự phản đối luận tội của ông chỉ càng làm sâu sắc thêm sự cô lập của PPP. Suy yếu và phân mảnh, PPP hiện đang đối mặt với nguy cơ bị phe cực hữu thâu tóm.
Trong suốt chiều dài lịch sử, các đảng bảo thủ của Hàn Quốc từng đóng vai trò dẫn dắt thông qua công nghiệp hóa, dân chủ hóa và toàn cầu hóa. Nhưng trong thế kỷ XXI, họ đang phải vật lộn để thích nghi với những xu hướng chính trị mới: phân cực, bất ổn dân chủ và phi toàn cầu hóa. Nền tảng chính của họ là một thế hệ già nua, hoài niệm về thời đại công nghiệp, trong khi nhiều nhà lập pháp vẫn chìm đắm trong văn hóa chính trị phân cấp, do nhà nước điều hành và thiên về quyền lực. Tư duy lỗi thời này, khi kết hợp với chính quyền Yoon Suk Yeol, đã dẫn đến “thảm họa thiết quân luật”.
Trong bối cảnh đó, quyền lực của DP dường như không thể lay chuyển song việc mở rộng lại gây ra những bất đồng nội bộ. Một ví dụ rõ ràng là nỗ lực ban đầu của Tổng thống Lee Jae Myung nhằm phát triển thị trường tài chính, được biểu tượng hóa bằng mục tiêu "Kospi 5000". Kế hoạch này nhằm kết hợp cải cách quản trị doanh nghiệp thông qua các sửa đổi đối với Đạo luật Thương mại (đặt nền móng cho những thay đổi tiềm năng như giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của giám đốc điều hành và đưa ra cổ phiếu 2 tầng) với nỗ lực chuyển dịch tài sản hộ gia đình từ bất động sản sang thị trường tài chính. Những chính sách này nhìn chung hợp lý và phù hợp với xu hướng toàn cầu, đồng thời cũng thu hút sự ủng hộ của nhóm dân số thành thị trong độ tuổi 40 và 50, những người tạo nên sự ủng hộ cốt lõi của DP.
Sáng kiến của ông Lee Jae Myung ban đầu đã vực dậy thị trường chứng khoán và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, nỗ lực này sau đó đã bị che mờ bởi những tranh chấp nội bộ. Lee So Young, người có tư tưởng cải cách, đã đưa ra kế hoạch tách thuế thu nhập cổ tức, giảm mức thuế suất cao nhất từ 49% xuống 25% như một phần của các cải cách rộng rãi hơn, thân thiện với thị trường. Tuy nhiên, Chủ tịch Ủy ban chính sách của DP Jin Sung Joon và những người theo đường lối cứng rắn khác đã bác bỏ đề xuất này, coi đó là một khoản giảm thuế cho người giàu. Một cuộc tranh luận sau đó về việc hạ ngưỡng thuế lãi vốn đối với các cổ đông lớn từ 5 tỷ won (3,6 triệu USD)
mỗi cổ phiếu xuống còn 1 tỷ won đã làm thị trường thêm chao đảo. Các diễn đàn trực tuyến bùng nổ với những lời chỉ trích rằng những người theo đường lối cứng rắn cấp tiến đang làm suy yếu niềm tin của thị trường bằng những luận điệu lạc hậu của các nhà hoạt động.
Đây có thể chỉ là tín hiệu dự báo các cuộc đụng độ trong tương lai. Chủ nghĩa thực dụng đặc trưng của ông Lee Jae Myung - bao gồm đầu tư quy mô lớn vào trí tuệ nhân tạo (AI) và đại tu toàn diện cơ cấu năng lượng quốc gia - có thể liên tục xung đột với tư tưởng cứng nhắc của các nhà hoạt động trong đảng.
Yếu tố then chốt sẽ là các cử tri đô thị ở độ tuổi 40 và 50. Thế hệ này đã chứng kiến cựu Tổng thống Roh Moo Hyun đấu tranh khi các chính sách thực tế của ông gặp phải sự phản kháng từ đường lối cứng nhắc của đảng cầm quyền. Họ cũng đã trực tiếp trải nghiệm cách các lựa chọn thực dụng như FTA Hàn - Mỹ, cho phép xuất khẩu miễn thuế sang Mỹ, đã giúp đưa Hàn Quốc đạt được vị thế quốc gia phát triển. Tóm lại, sự đồng cảm của thế hệ này với cách tiếp cận thực tế của ông Lee Jae Myung có khả năng sẽ quyết định tương lai của DP./.