50 năm Ngày ký Định ước Helsinki: OSCE kêu gọi đối thoại và hợp tác vì an ninh chung
Hà Nội (TTXVN 1/8)-- Quan chức cấp cao các nước và đại diện các tổ chức quốc tế đã tụ họp tại thủ đô Helsinki của Phần Lan để kỷ niệm 50 năm Ngày ký Định ước Helsinki (1/81975 - 1/8/2025), đồng thời kêu gọi đối thoại, hợp tác và đảm bảo an ninh chung trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng.
Được biết đến với tên gọi Helsinki+50, sự kiện do Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) tổ chức với sự chủ trì của Phần Lan, quốc gia đảm nhiệm vai trò Chủ tịch luân phiên OSCE năm 2025.
Phát biểu tại lễ khai mạc, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb tái khẳng định cam kết vững chắc của đất nước Bắc Âu này đối với những nguyên tắc cốt lõi của Định ước Helsinki. Phần Lan mong muốn tiếp tục xây dựng một châu Âu dựa trên những nguyên tắc chung cũng như trên nền tảng đối thoại và hợp tác.
Tổng Thư ký OSCE Feridun H. Sinirlioglu nêu rõ an ninh thực sự chỉ có thể đạt được thông qua hợp tác và đối thoại,  và rằng đây là “di sản sống” mà Định ước Helsinki để lại. Ông kêu gọi các nước thẳng thắn thảo luận về những vấn đề toàn cầu đang bị đi chệch hướng và tuyệt đối tôn trọng các nguyên tắc nền tảng.
Trong thông điệp bằng video gửi đến sự kiện, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định Định ước Helsinki là sự kết tinh trí tuệ ngoại giao thời Chiến tranh Lạnh và là khuôn khổ lâu dài cho hòa bình của thế giới. Người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất thế giới nhấn mạnh hợp tác và đối thoại giữ vai trò ngày càng quan trọng trong bối cảnh căng thẳng khu vực gia tăng, chủ nghĩa đa phương có dấu hiệu suy yếu, xung đột tại Ukraine kéo dà... gây đe dọa lớn đến trật tự thế giới.
Trong khuôn khổ hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Phần Lan đồng thời là Chủ tịch đương nhiệm OSCE, bà Elina Valton, đã công bố việc thành lập Quỹ Helsinki+50 nhằm tăng cường năng lực hoạt động của OSCE và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện.
Hiện có 16 quốc gia thành viên OSCE cam kết ủng hộ Quỹ Helsinki+50 với tổng giá trị đóng góp gần 16,5 triệu euro (tương đương 18,83 triệu USD).
Được 35 quốc gia gồm Mỹ, Canada và phần lớn các nước châu Âu ký kết vào ngày 1/8/1975, Định ước Helsinki là một thỏa thuận mang tính bước ngoặt trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Văn kiện đã góp phần xoa dịu căng thẳng giữa hai khối Đông – Tây, thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực an ninh, phát triển kinh tế và bảo vệ quyền con người. Đây cũng là nền tảng hình thành nên OSCE ngày nay./.
Thùy Liên